25 Φεβ 2012

Γράμμα ενός γκασταρμπάιτερ από το Νταχάου

Ο Γιάννης Σ., ετών 25, αποφοίτησε κι έφυγε στη Γερμανία όπου δουλεύει σαν ανειδίκευτος εργάτης σε φάμπρικα του Νταχάου. Προχτές έστειλε το παρακάτω γράμμα. Το παραθέτω για αρκετούς λόγους και μάλλον θα προσθέσετε και πολλούς ακόμη καθώς η κάθε αράδα του θα κάνει το ανατριχιαστικό της ταξίδι στα εγκεφαλικά σας κύτταρα. Back to the future λοιπόν μ' αυτό το υπέροχο αλλά και εξοργιστικό δείγμα αυτοβιογραφικής κατάθεσης. Δεν το εύχομαι αλλά πολύ φοβάμαι ότι στο μέλλον θα υπάρξουν πολλά τέτοια γράμματα από πολλούς περισσότερους αποστολείς.

Γεια σου Δασκαλε,

         […]
        Δεν ξερω αν γνωριζεις, αλλα δουλευω σε ενα εργοστασιο (ως ανειδικευτος εργατης) στο Dachau, με ελαστικο ωραριο και συνθηκες σχεδον τραγικες. 8,5 ωρες την ημερα, απο τις οποιες πληρωνομαστε τις 8 και τη Παρασκευη 6 ωρες. Πολλοι εργαζονται για 400Ε και ή τα υπολοιπα τα παιρνουν μαυρα  ή απλα εργαζονται 30 ωρες το μηνα.. Πολλοι εξ αυτων ειναι και Γερμανοι, αλλοι εχουν βρει αυτην την εργασια απο Zeitfirma (ειναι εταιριες ενοικιασης εργαζομενων οπου αν για παραδειγμα δουλευουν με 10Ε την ωρα τα 2 απ αυτα τα παιρνει η εταιρια). Με λιγα λογια δεν υπαρχει καν συλλογικη συμβαση εργασιας παρα μονο προσωπικα συμβολαια. Οταν ανρωτηθηκα πως γινεται τοσα χρονια να εχουν παγωσει τους μισθους και να εχουν ελαστικοποιηση τοσο την αγορα εργασιας σε μια συζητηση με Γερμανο εργατη μου ειπε οτι εφταιγε η ανεργια και τα ξεπουλημενα συνδικατα. Το αστειο ειναι πως μας εχουν παραδωσει και μια λιστα απο πραγματα που απαγορευεται να κανουμε (οπως να μη βαζουμε το χερι μας σε κινουμενη μηχανη) αλλα ουσιαστικα απαιτουν να κανουμε, εχοντας υπογραψει πρωτα πως απαγορευεται και σε περιπτωση εργατικου ατυχηματος η εταιρια δεν φερει καμια ευθυνη..
         Παλαιοτερα, συναδελφοι που δουλευουν χρονια εκει (ανω των 20) μου ειπαν πως αυτη η δουλεια που κανουμε τωρα  ειναι (Akkord Arbeit) και πληρωνεται με 75% παραπανω, αλλα ολα αυτα εχουν καταργηθει, επισης οι υπερωριες πληρωνονται οταν συμπληρωσεις ανω των 50 ωρων (με 38 ωρες τη βδομαδα σταθερη εργασια). Πρωτη φορα εκλεχτηκε απο το τμημα παραγωγης ο επικεφαλης του συνδικατου και γινεται τεραστιες διαπραγματευσεις να ανακτησουμε δικαιωματα που ειχαμε πριν. Προσπαθω να συμμετεχω οσο πιο πολυ μπορω και προς τιμην τους λαμβανουν υποψιν τους μερικες μου επισημανσεις. Τωρα απο πρωτη του Ιανουαριου δεν χρειαζεται την Παρασκευη να δουλευουμε 2 ωρες επιπλεον χωρις πληρωμη (!!!!) και για πρωτη φορα πηραμε αυξηση 3%, αλλα ειναι πολυ δυσκολο να πιεσουμε εντονοτερα γιατι η εθνικη ανομοιογενεια του εργατικου δυναμικου εινιαι τεραστια και οι φοβοι μεγαλοι.. Επικεφαλης ειναι Γερμανος ( απο τους λιγους με κοινωνικη συνειδηση και τα αλλα μελη απο Γκαμπια, Σρι Λανκα και Τουρκια).. Ο εργοδοτης απειλει συνεχεια με μετακομιση στη Τσεχια αφηνοντας μας ανεργους ή μας ενημερωνει πως <<μπαινει μεσα>>, ενω η υπεραξια ειναι απιστευτα μεγαλη. Την εχω υπολογισει κουτσουρεμενα και ειναι η εξης: σε 8 ωρες δουλεια, οι 6 πανε στον εργοδοτη, η 0,5 στο κρατος και η 1,5 την καρπωνεται ο εργατης (με τα δικα του στοιχεια κερδους)...
       Αναρωτηθηκα γιατι συμβαινει αυτο σε μια κοινωνια ευημερουσα.. Γνωριζοντας τα προβληματα ενωσης της Γερμανιας και τη χρονια ανεργια (ανω του 9% για χρονια) δεν δικαιολογουσαν τετοιες εργσιακες σχεσεις και μαλιστα σε ενα κρατος τπυ Βιλλυ Μπραντ που ηταν πραγματι κοινωνικο. Ετσι αρχισα να συζητω με Γερμανους γι αυτην την ηττοπαθεια του εργατικου κινηματος. Ανακαλυψα οτι υπαρχει μια τρομερη απαθεια αναμεσα στους εργαζομενους (κυριως μεσαιας ταξης) και το απεδωσα στην ελλιπη ενημερωση αλλα και στη στροφη του SPD τελευται χρονια. Δυστυχως ανακαλυπτω πως αναμεσα στους Γερμανους αναπτυσσεται εντονα μια εθνικη αναταση που υπερκαλυπτει την κοινωνικη συνειδηση. Η χρονια προπαγανδα της Bild, η οποια ειναι η πρωτη σε πωλησεις εφημεριδα κυριως επειδη ειναι πιο φθηνη (!!!) εχει κανει καλα τη δουλεια της. Η παιδεια επισης των Γερμανων τεινει να δημιουργει εργατικους υπακουους και αυταρχικους πολιτες (wer nur den lieben langen Tag, ohne Plag, ohne Arbeit verplempert, wer das mag, der gehört nicht zu uns= οποιος σπαταλα την ωραια μερα χωρις μοχθο και χωρις δουλεια και σε οποιον αρεσει αυτο το πραγμα, ΔΕΝ ΑΝΗΚΕΙ ΣΕ ΜΑΣ) και (wer die pfennige nicht ehrt, ist des Talers auch nicht wert, το οποιο σημαινει οποιος δεν τιμα τα cent, δεν ειναι αξιος για λεφτα). Τα παραπανω ειναι παιδικα τραγουδια τα οποια μαθαινονται στα παιδια στο σχολειο..
      Τις προαλλες ειχε ερθει ενας καινουργιος απο το Θιβετ στη δουλεια και προ'ι'σταμενοι τον επιασαν να κανει λαθος.. Η τιμωρια του; Να προσπαθει να φτιαξει κατι που εινια χαλασμενο και χρειαζεται μηχανικο.. Το χειροτερο ειναι πως αυτοι το ηξεραν και καθονταν στη γωνια και γελουσαν.. Τι νοημα ειχε ολο αυτο; Και εχω δει και ακουσει πολλα τετοια περιστατικα, διαπιστωνοντας οτι οι Γερμανοι εχουν την εννοια της τιμωριας μεσα τους. Προφανως δεν αναφερομαι  στο συνολο και σε απολυτο βαθμο λαλλα σε γενικες διαπιστωσεις νοοτροπιας.. Ο διαρκης υμνος της αποταμιευσης και η παντελης ελλειψη αισθητικης (κτιρια, ρουχα, διασκεδαση) καθιστουν μια κοινωνια βαρετη και μερικες φορες αποπνικτικη, συγκριτικα με βρετανικη και ελληνικη. Οποια διαφημιση και να δω ανφερεται σε φθηνια(billig) ή σε αποταμιευση(sparen) και αυτη ειναι η φυλακη τους..
   […] 
Καλη τυχη
Ιωαννης Α. Σ.

5 σχόλια:

  1. Απο την τόση επαφή μου με Γερμανούς συνομίληκους μου επιτέλους εξήγησα πολλά..επιμορφωτικό το γράμμα του συναδέλφου..πολιτικού επιστήμονα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Εκπληκτικό κείμενο. Κάθε μια φράση του είναι και μια απολύτως εύστοχη σύνοψη των βασικών χαρακτηριστικών της βαθιάς γερμανικής κουλτούρας. Είναι συγκλονιστικό που ένας απλός εργάτης κατορθώνει να καταγράψει σαν έμπειρος πολιτιστικός ανθρωπολόγος πράγματα, που η εγχώρια και ευρωπαΐζουσα ελληνική ελίτ ούτε καν έχει υποψιαστεί την ύπαρξή τους...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Παραθέτω σχόλιο που μου ζήτησε να αναρτήσω ο αγαπητός Θ.Γ.:

    "Φίλτατε Ερέτη,

    Η επιστολή του «Ιωάννη Α. Σ.» απεικονίζει με την αμεσότητά της την κατάληξη της μεταπολεμικής κοινωνικής ιστορίας, με ένα τρόπο που επί δεκαετίες παρέμεινε ‘κρυφός’, αλλά τώρα πια απαιτεί όχι μόνο αναγνώριση αλλά – το γνωρίζουμε δα καλά – συνταγματική ισχύ. Θα μπορούσε όντως να γραφτεί η μεταπολεμική ευρωπαϊκή ιστορία υπό αυτό το ‘παρακατιανό’ πρίσμα: την καταβαράθρωση της γερμανικής εργατικής τάξης, μερικές φορές βουτηγμένης απατηλά στο μέλι της ευημερίας αλλά διαρκώς περιτυλιγμένης με το νέφος ενός από τους καλύτερους μηχανισμούς προπαγάνδας, γνήσιο δείγμα του οποίου – αλλά όχι και μοναδικός φορέας του – είναι η περιβόητη εφημερίδα Bild. Δεν πρόκειται να κατανοήσει κανείς τη σύγχρονη Γερμανία αν δεν λάβει υπόψη το χρήμα ως τον θεμελιώδη κοινωνικό δεσμό σ’ αυτή τη χώρα και ως το βασικό καύσιμό της (στην καθομιλουμένη το χρήμα λέγεται die Kohle, δηλαδή το κάρβουνο). Είναι δε ζήτημα αν ο πολύς Μαξ Βέμπερ θα αναγνώριζε τους πάλαι ποτέ ασκητικούς Προτεστάντες του στους σύγχρονους χρηματοκατόχους και χρηματέμπορους του Βερολίνου και της Φραγκφούρτης. Όσο για την ‘παντελή έλλειψη αισθητικής’, ο επιστολογράφος σου έχει και άδικο και δίκιο: Μόλις λίγα χιλιόμετρα από το Ντάχαου όπου εργάζεται βρίσκεται μία από τις πολυτελέστερες πόλεις της Ευρώπης, το Μόναχο – αλλά από τη δεκαετία του 1920 η καλαισθησία της δεν απευθύνεται στα εργατικά στρώματα, τα οποία υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν κάθε αξίωση στη μορφή και το χαρακτήρα της πόλης μέσα από πολιτικές εκατόμβες. Και εδώ, όπως και αλλού, η εργασία είναι «ένα ταπεινωμένο, ένα υποδουλωμένο, ένα εγκαταλειμμένο, ένα περιφρονημένο ον».

    Φιλικά
    Θ.Γ."

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Φίλε οι παρατηρησεις σου είναι σωστές αλλά έχω να κάνω τις εξής παρατηρήσεις. Να επισημάνω ότι αμφισβητώ την αναλογία της υπεραξίας της εργασίας οπως την παρουσιάζεις κάθως πιστεύω οτι στηρίζεσαι σε αυθαίρετα στοιχεία. Αλλά και έτσι να είναι όπως τα λες , τι περίμενες δηλαδή? Ο εργοδότης να μην βγάλει κέρδος? Εκείνος έκανε την επένδυση , πήρε το ρίσκο να χάσει τα λεφτά του, αρα λογικό είναι να θέλει να κάνει απόσβεση και να κερδίσει. Δηλαδή αν το εργοστάσιο έχει χασούρα οι εργάτες θα συμμετέχουν στις ζημιές;
    Ακόμη μέμφεις τους Γερμανούς επειδή κάνουν αποταμίευση και εργάζονται...... Δηλαδή τι πρεπει να κάνουμε; Να είμαστε αραχτοί όλη τη μέρα και τα χρήματα θα εμφανιστούν ως δια μαγείας στην τσέπη μας; Πολυ ωραία προοπτική , αν την κάνεις εφαρμόσιμη κιολάς σε παρακαλώ να μου στείλεις το κόλπο να το κάνω και γω.
    Κατηγορείς τους Γερμανούς διότι έχουν μέσα τους το στοιχείο της τιμωρίας.. Ελα να καμαρώσεις την χώρα σου που τόσα χρονια δεν τιμωρούταν κανείς οτι και να έκανε.. Ελληναρά εεε Ελληναρά...
    Δεν σου αρέσει η ζωή στην Γερμανία.. Ε τι να σου πω ρε μεγάλε, τράβα στις Μπαχάμες, να είσαι ολη τη μέρα με τη βερμούδα..
    Εγώ που σου τα γράφω δεν είμαι κανένας πλούσιος , ουτε βρηκα τίποτα ετοιμο. 29 ετων είμαι και δουλεύω απο τα 12 κσι εχω μάθει οτι ο μονος τρόπος για να πετύχεις είναι η σκληρη προσπάθεια. Αλλος δρόμος δεν υπάρχει εκτος και αν εισαι εξαιρετικα τυχερός. Αυτά είχα να πω και χαίρομαι αν κατάφερα να γίνω ενοχλητικός για ορισμένους...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Sωστός ο απο πάνω...

    ΑπάντησηΔιαγραφή