Food for Thought: οι πρόσφατες εκλογές στο κρατίδιο της Έσσης. Σας θυμίζει κάτι;

Η εικονιζόμενη αριστερά ΔΕΝ είναι η κ. Μαρία Δαμανάκη! Είναι η μέχρι πρότινος αρχηγός του σοσιαλδημοκρατικού SPD στο Κρατίδιο της Έσσης κ. Andrea Ypsilanti· και προσοχή δεν είναι ελληνίς. Απλώς η κ. Υπσιλάντι κράτησε το όνομα του πρώην Έλληνα συζύγου της μετά το διαζύγιό της από αυτόν (sorry κ.κ. Λιακόπουλοι και Γεωργιάδηδες!).

Η κ Υπσιλάντι παραιτήθηκε προ ολίγων ημερών από την ηγεσία του SPD στην 'Εσση, μετά την ήττα (και καταβαράθρωση) του κόμματός της στις κάλπες του πλούσιου γερμανικού κρατιδίου. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά.

Η Έσση (Hessen) είναι ένα πλούσιο κρατίδιο της Κεντρικο-Δυτικής Γερμανίας με κύριο οικονομικό κέντρο τη Φρανκφούρτη και διοικητική πρωτεύουσα το Βίσμπαντεν. Έχει πληθυσμό 6 εκατ. κατοίκων και ΑΕΠ λίγο πιο κάτω απ' αυτό που παράγει όλη η Ελλάδα. Την Κυριακή 18 Ιανουαρίου η Έσση είχε επαναληπτικές εκλογές διότι οι εκλογές που έγιναν πριν ένα χρόνο δεν κατάφεραν ν' αναδείξουν νικητή/ές. Τις εκλογές του φετινού Γενάρη τις κέρδισαν τελικά οι Χριστιανοδημοκράτες του CDU οι οποίοι θα μπορούν πλέον να ξανακυβερνήσουν μέσω συνασπισμού με τους Ελευθεροδημοκράτες του FDP.

Τι συνέβη όμως στον ένα χρόνο που μεσολάβησε μέχρι τις φετινές επαναληπτικές εκλογές;

Στις περσινές εκλογές η CDU υπό τον Ronald Koch διεξήγαγε μια προεκλογική εκστρατεία με έντονα ρατσιστικούς τόνους κατά των νέων μεταναστών. Όμως οι ψηφοφόροι δεν ευαρεστήθηκαν κατά πως φαίνεται από τη ρητορική του Koch και τιμώρησαν τη CDU η οποία κατέγραψε τη μεγαλύτερη εκλογική υποχώρηση από το 1945 και μετά. Με μόλις 0,1% μπροστά από το SPD, οι Χριστιανοδημοκράτες δεν μπορούσαν να σχηματίσουν κυβέρνηση ακόμη και με την υποστήριξη του FDP.

Από την άλλη πλευρά οι Σοσιαλδημοκράτες του SPD μπορούσαν να σχηματίσουν κυβέρνηση αν συνεργάζονταν όχι μόνο με τους Πράσινους αλλά και με το νέο κόμμα της αριστεράς, το Die Linke, που έκανε το ντεμπούτο του στις εκλογές της Έσσης παίρνοντας με την πρώτη 6 έδρες στο τοπικό κοινοβούλιο. Κι εδώ αρχίζει η ραψωδία της Έσσης...

Η κ. Υπσιλάντι, μολονότι στην προεκλογική περίοδο είχε αποκλείσει κάθε ενδεχόμενο συνεργασίας με το κόμμα της Αριστεράς, τελικά υπαναχώρησε λέγοντας ότι "η νέα συγκυρία υπαγορεύει νέο τρόπο σκέψης". Το κόμμα της Αριστεράς βοήθησε στην άρση του αδιεξόδου λέγοντας ότι θα στηρίξει τη νέα κυβέρνηση συνασπισμού SPD-Πρασίνων αλλά δεν θα συμμετέχει σ' αυτήν. Το πρόβλημα είχε λυθεί ή είχε ... σχεδόν λυθεί.

Όλοι οι βουλευτές του SPD, πλην ενός, είχαν εγκρίνει την παλτφόρμα συνεργασίας. Κι ακριβώς τόσοι ήταν το ελάχιστο που χρειαζόταν για το σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού: όλοι μείον έναν. Κι έτσι όλα ήταν έτοιμα για το σχηματισμό κυβέρνησης.

Όμως, μία μόλις ημέρα πριν τη θριαμβευτική είσοδο του συνασπισμού στην τοπική Βουλή τρεις επιπλέον βουλευτές του SPD συγκάλεσαν συνέντευξη τύπου στην οποία είπαν ότι οι συνειδήσεις τους δεν τους επέτρεπαν να εγκρίνουν τη συμφωνία συνεργασίας με το κόμμα της Αριστεράς. Η ανακάλυψη μετά από πολλούς μήνες των τριών αυτών αναγεννημένων συνειδήσεων ήταν κι αυτή που οδήγησε στις επαναληπτικές εκλογές της 18ης Ιανουαρίου 2009.

Τα υπόλοιπα μπορείτε εύκολα να τα φανταστείτε: ενώ το SPD αμφιταλαντευόταν, κάποιοι είχαν ήδη μεριμνήσει ώστε η κ. Υπσιλάντι να γίνει βορά των μίντια. Το SPD κατακρημνίστηκε κατά 13 ποσοστιαίες μονάδες πέφτοντας στο ιστορικά χαμηλότερο ρεκόρ του 23%. Όμως οι ψηφοφόροι δεν πήγαν προς την CDU η οποία παρέμεινε στα ίδια ποσοστά. Όσοι δεν έμειναν σπίτια τους πήγαν είτε προς το FDP, το οποίο σημείωσε τα καλύτερα ποσοστά από το 1958, είτε προς τους Πράσινους. Το κόμμα της Αριστεράς σημείωσε οριακή μόνο άνοδο, σε πείσμα των ανηλεών επιθέσεων που δεχόταν όλο αυτό το διάστημα τόσο από τον πολιτικό κόσμο όσο και από τα μίντια.

Πάντως αυτό που κατάφερε το Die Linke ήταν να παρασύρει την πολιτική ρητορική προς τα αριστερά του φάσματος υποχρεώνοντας πολλούς υποψήφιους να υιοθετήσουν ένα πιο κοινωνικό προσωπείο. Όμως η παρουσία του Die Linke δεν θα συγχωρεθεί εύκολα μιας και διαταράσσει τη βολική τετρακομματική ισορροπία του πολιτικού συστήματος κάνοντας την πλέον πεντακομματική και .. απρόβλεπτη.

Όπως βλέπετε οι ομοιότητες του περιστατικού δεν εξαντλούνται στην ομοιότητα της κ. Υπσιλάντι με την κ. Δαμανάκη !!

Πηγή: άρθρο του Victor Grossman στο e-zine του Monthly Review.

Τα ψέματα του Ισραήλ όπως τα αποκαλύπτει ένας Εβραίος διανοούμενος

Σε άρθρο του στο έγκριτο περιοδικό London Review of Books και με τίτλο "Israel's Lies" ο Henry Siegman αποκαλύπτει ένα προς ένα τα ψέματα που είπε το Ισραήλ (και οι κονδυλοφόροι του) για να δικαιολογήσουν την εντελώς απρόκλητη, όπως ο ίδιος λέει, σφαγή στη Γάζα. Σημειωτέον, ότι ο Siegman είναι Διευθυντής του US Middle East Project στη Νέα Υόρκη κι έχει διατελέσει διευθυντής τόσο του American Jewish Congress όσο και του Synagogue Council of America. Παρ' όλα αυτά δεν διστάζει να κουρελιάσει στην κυριολεξία την Ισραηλινή προπαγάνδα τιμώντας την παράδοση της προοδευτικής Εβραϊκής διανόησης στην οποία ανήκει.

Για το θέμα της Γάζας, δείτε επίσης στο ίδιο έντυπο τις πολύ ενδιαφέρουσες παρεμβάσεις πλειάδας διανοητών όπως οι Tariq Ali, Eric Hobsbawm, Michael Wood, Jacqeline Rose και πολλοί άλλοι, Εβραίοι και μη.

Περσινά ξυνά σταφύλια: Πρόστιμο Επιτροπής Ανταγωνισμού για σύμβαση ΟΛΠ - MSC

Γράφτηκε χθες στον Τύπο ότι με απόφασή της η Επιτροπή Ανταγωνισμού επέβαλε πρόστιμα αφενός στον ΟΛΠ, αφετέρου στο δεύτερο μεγαλύτερο operator στη μεταφορά κοντέινερ στον κόσμο, την εταιρεία MSC. Τα πρόστιμα θα είναι 1,5% επί του κύκλου εργασιών για τον ΟΛΠ και 1% για την MSC. Η παράβαση που διαπιστώνεται είναι "κάθετη σύμπραξη" μεταξύ των δύο κατηγορουμένων, σύμπραξη που προέκυψε μέσω της σύμβασης ΟΛΠ-MSC αλλά για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα της σύμβασης που εκτείνεται στην περίοδο 2002-2004. Ήταν τότε που η MSC, με το που έφταναν τα βαπόρια της στον Πειραιά, πήδαγαν την ουρά στην οποία περίμεναν οι άλλες εταιρείες και ξεφόρτωνε πρώτη στο ντόκο, άσε που πλήρωνε και λιγότερα τέλη εξυπηρέτησης βάσει της σύμβασης. Τέλος πάντων..

Όπως συνήθως, η Επιτροπή Ανταγωνισμού μας εξέπληξε και αυτή τη φορά! Καταρχήν είμαστε ήδη στο σωτήριο έτος 2009 κι έχουμε κλείσει σχεδόν 7 χρόνια από το 2002 όταν ΟΛΠ και MSC προχώρησαν στη σύναψη της 10ετους σύμβασης. Η σύμβαση αυτή ήταν η δεύτερη - είχε προηγηθεί κι άλλη 5ετούς διάρκειας, αν θυμάμαι καλά, για την περίοδο 1997-2002. Επίσης, να πούμε ότι η σύμβαση αυτή έχει κατ' ουσίαν αδρανήσει, αν και περιέχεται στη συμφωνία ΟΛΠ-COSCO στη δικαιοδοσία της οποίας και περιέρχεται όταν η COSCO αναλάβει το λιμάνι τον Οκτώβριο του 2009. Συνεπώς η απόφαση αυτή της Επιτροπής Ανταγωνισμού βρίσκεται πολύ, μα πολύ πίσω, από τα γεγονότα και τις εξελίξεις. Είναι σα να έχει τελειώσει ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος, να έχει γίνει και η συμφωνία στη Γιάλτα κι εσύ ν' ασχολείσαι ακόμη με τη Συνθήκη των Βερσαλλιών!

Γιατί όμως αίφνης η Επιτροπή Ανταγωνισμού θυμήθηκε ότι πρέπει να κλείσει αυτή τη χρονίζουσα εκκρεμότητα; Και γιατί τώρα;

Ως προς τη χρονική της στιγμή, εκτιμώ πως η σπουδή της ΕπΑντ συνδέεται με το γεγονός ότι στα μέσα Φεβρουαρίου "κατεβαίνει" στην Βουλή για κύρωση η σύμβαση του ΟΛΠ με την οποία ο Σταθμός Εμπορευματοκιβωτίων στο Ικόνιο του Πειραιά παραχωρείται στην COSCO. Η εκκρεμότητα έπρεπε να κλείσει για να ξέρουμε αν το πρόβλημα ήταν στη σύμβαση αυτή καθαυτή ή στον τρόπο με τον οποίο υλοποιήθηκε. Το γεγονός ότι η Απόφαση της ΕπΑντ κάνει λόγο για συγκεκριμένη περίοδο της σύμβασης (2002-2004), κατά την οποία και μόνο ΟΛΠ και MSC προέβησαν σε "κάθετη σύμπραξη", οδηγεί κατά συναγωγή στο συμπέρασμα ότι το πρόβλημα δεν αφορά στην ίδια τη σύμβαση. Άρα όχι μόνο υφίσταται η σύμβαση, αλλά εμμέσως αναγνωρίζεται και δικαίωμα στον ΟΛΠ να συνάπτει τέτοιες συμβάσεις με την MSC άρα και κατ' επέκταση με την COSCO και οιαδήποτε άλλη εταιρεία. Αυτό ήταν το διακύβευμα: το αν δηλαδή ο ΟΛΠ έχει τη δυνατότητα να συνάπτει τέτοιου είδους συμβάσεις - δεδομένου βέβαια ότι τα πάγια που διαθέτει του τα έχει παραχωρήσει το Ελληνικό Δημόσιο για 40 χρόνια (2002-2042).

Γι' αυτό άλλωστε ο ΟΛΠ αθωώθηκε από τηνΕπΑντ για την έτερη κατηγορία, αυτή της "κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης". Διότι αν η απόφαση έλεγε ότι ο ΟΛΠ είχε καταχραστεί τη δεσπόζουσα θέση που είχε στη σχετική αγορά (γεωγραφική ή τομεακή) τότε αυτό θα ίσχυε για τη σύμβαση αυτή καθαυτή και πιθανότατα και για κάθε άλλη παρόμοια σύμβαση. Πόσω μάλλον αφού η σύμβαση με την MSC ήταν απλή σύμβαση εξυπηρέτησης των πλοίων της ενώ η σύμβαση με την COSCO είναι σύμβαση παραχώρησης του λιμανιού για τα εμπορευματοκιβώτια.

Στο πολιτικό επίπεδο πάντως η απόφαση της ΕπΑντ, εμμέσως πλην σαφώς, επιρρίπτει ευθύνες στη διακυβέρνηση ΠΑΣΟΚ αφού τόσο η σύμβαση με την MSC όσο και η συγκεκριμένη "ημαρτημένη" περίοδος συμπίπτουν με το μοντέλο διαχείρισης Σημίτη. Να θυμίσουμε βέβαια ότι το "agenda setting" της πολιτικής για τα εμπορικά λιμάνια τίθεται όντως την περίοδο εκείνη: μετατροπή του ΟΛΠ σε ΑΕ, εισαγωγή του στο Χρηματιστήριο, παραχώρηση περιουσιακών στοιχείων από το Δημόσιο κτλ.

Βέβαια θα μου πείτε: και τα 2,5 εκατ. € που καλούνται να πληρώσουν τώρα ΟΛΠ και MSC; Καταρχήν τα πρόστιμα είναι τα χαμηλότερα που έχει επιβάλει ποτέ η ΕπΑντ γαι τέτοια παράβαση. Κατά δεύτερον η απόφαση είμαι βέβαιος ότι θα αμφισβητηθεί από τους ενδιαφερόμενους στα Διοικητικά Δικαστήρια, οπότε ας περιμένουμε καλύτερα... Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι, μετά από δύο χρόνια απουσίας, πριν λίγες μέρες η MSC ξανάστειλε βαπόρι - και καλό μάλιστα - στον Πειραιά. Ούτως ή άλλως η COSCO έχει πει ότι θέλει και παραθέλει να κληρονομήσει τη σύμβαση του ΟΛΠ με την ανταγωνίστριά της την MSC. Γιατί όχι άλλωστε; Κίνηση, πελατεία, άρα και έσοδα θα της φέρει. Όσο για την Επιτροπή Ανταγωνισμού: όποιος φοράει λεοντή δεν μετατρέπεται αυτομάτως και σε λεοντάρι!

Τα παπαγαλάκια του Σίτυ και η ενισχυμένη .. κελαϊδίνη

Συνεχίζονται επίμονα, ίσως και έμμονα, οι επιθέσεις από το τραπεζικό κατεστημένο του Σίτυ και τους κονδυλοφόρους του εναντίον των περιφερειακών οικονομιών της Ευρωζώνης. Ο Economist στις 22/01 και οι Financial Times στο χθεσινό τους φύλλο, επανέλαβαν τις πληκτικές πλέον, αλλά και υπολογισμένα υστερόβουλες, "παπαγαλιές" που συνηθίζουν τον τελευταίο καιρό.

Γιατί όμως τα έντυπα μιας χώρας με έλλειμμα στο 7,5% (!), καλπάζον χρέος και εξίσου καλπάζουσα ανεργία να κόπτονται για το φτωχό, και στα μάτια τους "ανυπόληπτο", ευρωπαϊκό νότο; Δεν τους αρκούν τα δικά τους προβλήματα και θέλουν να λύσουν και τα προβλήματα των "άξεστων" Ελλήνων, των "κατεργάρηδων" Ιταλών, των "επηρμένων" Ισπανών, των "βραδύνοων" Πορτογάλων και των "ενοχλητικών" Ιρλανδών; Δεν νομίζω ..

Επίσης, δεν νομίζω ότι πράγματι επιθυμούν την "εξυγίανση" των οικονομικών δομών αυτών των χωρών. Αυτό που πράγματι εποφθαλμιά το άπληστο κατεστημένο του Σίτυ αυτή τη στιγμή είναι ο κορβανάς του δημόσιου δανεισμού. Γιατί δεν ασχολούνται με την Πολωνία, τη Λιθουανία, τη Λεττονία, τη Ρουμανία όπου τα προβλήματα είναι πολύ οξύτερα και βαθύτερα; Η απάντηση είναι απλή όσο και κυνική: Διότι ο δημόσιος δανεισμός των χωρών αυτών δεν είναι εγγυημένος από την ΕΚΤ!

Ας αφήσουν λοιπόν τις εγγλέζικες πονηράδες διότι ο κόσμος δεν τρώει κουτόχορτο, κι όσο για τους ίδιους να πάψουν να κορδώνονται γιατί δεν είναι τόσο σμαρτ και μπρίλιαντ όσο νομίζουν. Αυτό που καίει τους τύπους με τα γκρι κουστούμια είναι να κρατηθούν τα spread φουσκωμένα στις χώρες αυτές ώστε να μπορούν να κερδοσκοπούν πάνω στο δημόσιο χρέος. Δηλονότι, να συνεχίσουν να κάνουν αυτά που έκαναν με τα κάθε λογής hedge funds, με τα διάφορα futures, με τα ποικιλώνυμα derivatives και όλα τα παραφερνάλια της χρηματιστικής πλεονεξίας. Όμως, με όλα αυτά τα δημοσιεύματα αποσκοπούν να πιέσουν την ΕΚΤ για μια ρητή και κατηγορηματική δέσμευση περί εγγύησης των χρεών των χωρών αυτών.

Τόσο παράσιτα είναι, που δεν τόχουν σε τίποτα να σπερμολογούν τα περί χρεωοκοπίας μόνο και μόνο για να τους εγγυηθεί κάποιος ότι θα συνεχίσουν να οδηγούν Bentley, θα αγοράσουν δεύτερο εξοχικό στη Ριβιέρα, και θα αντικαταστήσουν τα καμένα stock options με .. bond options. Όπως δηλαδή έκαψαν τόσες και τόσες επιχειρήσεις προς χάριν της δικής τους καλοπέρασης, όπως μοίραζαν αισιοδοξία στις αγορές μόνο και μόνο για να κερδοφορούν πάνω στην ελπίδα, έτσι και τώρα η άπατη απληστία τους αλλά και η αλάθητη οσμή τους τους οδηγεί στο επόμενο θήραμα: τις περιφερειακές οικονομίες της ευρωζώνης, οι οποίες επειδή δεν είναι και πολιτικά ισχυρές όπως η Γερμανία και η Γαλλία, μπορούν να υποβληθούν στα εκφοβιστικά γαυγίσματα των σαρκοβόρων ροτβάϊλερ του Σίτυ.

Μετά την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας και της Πορτογαλίας την περασμένη εβδομάδα από τη Standard & Poor's, το αγγλοσαξωνικό κατεστημένο του χρήματος - αυτοί οι αχόρταγοι Σάυλοκ που ανέθρεψε στα σπλάχνα του ο μονεταρισμός - δεν αποσκοπούν μόνο στη διατήρηση των παράλογα υψηλών spread. Θέλουν να συμπαρασύρουν την ΕΚΤ σ' ένα βρώμικο δικό τους παιχνίδι: να την βάλουν ν' αγοράσει τα παλιά ομόλογα των χωρών αυτών που το Σίτυ έχει στα χέρια του για να πάνε μετά οι τύποι με τα γκρι κουστούμια και τις Bentley και ν' αγοράσουν τα καινούργια ομόλογα με τις πολύ υψηλότερες αποδόσεις. Και το διακύβευμα γι αυτούς δεν είναι τόσο η Ελλάδα με τα 40 δις € που θα δανειστεί σε ομόλογα. Είναι κυρίως η Ιταλία, αλλά και οι άλλες χώρες, που οσονούπω θα βγουν στις αγορές χρήματος για τα μεγάλα ντηλς. Αυτό τους κόφτει και τρέχουν πανικόβλητοι να ταΐσουνε μ' ενισχυμένη κελαϊδίνη τα πληρωμένα παπαγαλάκια τους στον Economist και στους σομόν FT. Ας τους ταΐσουνε. Πάντως εμείς το κουτόχορτο τόχουμε κόψει!

Τι λένε οι γεροντολόγοι για τον ευρωπαϊκό μονεταρισμό και τα .. παραπληγικά επιτόκια

Ίσως να είναι αλήθεια ότι κάθε παρεμβατική πολιτική έχει και τη δική της γεροντική ασθένεια. Αν δεχτούμε ότι κατά τη γήρανσή της, στη δεκαετία του 1970, η Κεϋνσιανή παρέμβαση εκδήλωσε την ασθένεια του στασιμοπληθωρισμού (stagflation, λεκτικό σύμμικτο του stagnation και του inflation), τότε ποια θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η αντίστοιχη ασθένεια που ο (ευρωπαϊκός) μονεταρισμός φαίνεται να εκδηλώνει στα γεράματά του;

Νομίζω πως ένα βασικό σύμπτωμα αυτής της ασθένειας δεν είναι άλλο από αυτό που βλέπουμε να συμβαίνει εδώ και λίγο καιρό στα διεθνή επιτόκια του κρατικού δανεισμού. Ας σηκώσουμε λοιπόν για λίγο το κεφάλι πάνω από τη φουρτουνιασμένη θάλασσα που μας έχει ζώσει κι ας προσπαθήσουμε να δούμε κατά που κείται η στεριά. Τι το πολύ παράξενο συμβαίνει αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη; Είναι μάλλον απλό. Καταρχήν βρισκόμαστε σε μία περίοδο που το βασικό παρεμβατικό επιτόκιο της ΕΚΤ κινείται πολύ χαμηλά για τα δεδομένα της Ευρωζώνης, ενώ ΗΠΑ και Ιαπωνία έχουν ήδη προσεγγίσει μηδενικά επιτόκια. Από την άλλη πλευρά, η κατάσταση αυτή δεν αποτελεί στιγμιαίο και παροδικό λόξυγγα των διεθνών χρηματικών κινήσεων, αλλά κατά πάσα πιθανότητα θα είναι κάτι παρατεταμένο και σίγουρα θα διαρκέσει για όλο το 2009, ίσως και το πρώτο μισό του 2010. Για το μετά βλέπουμε, μιας και προβλέψεις πέραν του 18μήνου στο επικρατούν κλίμα δεν είναι δυνατόν να γίνουν. Επιπλέον αυτών, ο πληθωρισμός είναι βέβαιο ότι δεν αποτελεί κίνδυνο - τουναντίον μάλιστα, ο "κίνδυνος" στην τρέχουσα συγκυρία είναι ο αποπληθωρισμός.

Παρόλα ταύτα όμως τα spread φουσκώνουν, το κόστος του κρατικού δανεισμού για πολλές χώρες ανεβαίνει , και μαζί του συμπαρασύρει και τον ιδιωτικό δανεισμό των νοικοκυριών. Πώς είναι δηλαδή δυνατόν με το παρεμβατικό επιτόκιο της ΕΚΤ στο 2% ένα κράτος να δανείζεται με 4% ή 5%; Αυτά θα έπρεπε να είναι επιτόκια στεγαστικών δανείων των νοικοκυριών, κι όχι επιτόκια κρατικού δανεισμού! Όσο παράξενο κι αν ακούγεται, εντούτοις συμβαίνει. Σουρρεαλιστική δεν είναι πλέον η αναπαράσταση της πραγματικότητας, αλλά η ίδια η πραγματικότητα.

Μήπως λοιπόν αυτή η ανωμαλία, αυτή η διαστροφή στην οποία επιδίδεται το μονεταριστικά δομημένο σύστημα διαχείρισης της χρηματικής οικονομίας, αποτελεί σύμπτωμα που μαρτυρά και την ασθένεια που θα γονατίσει το μονεταρισμό στα γεράματά του; Στο γηρασμένο Κεϋνσιανισμό χάλασε η παλάντζα ανεργίας-πληθωρισμού. Όμως εδώ, στην ευρωπαϊκή εκδοχή του μονεταρισμού, αρχίζει και χαλάει η παλάντζα επιτόκια-ζήτηση. Συνέπεια αυτού είναι ότι το υψηλό κόστος του κρατικού δανεισμού συμπαρασύρει και τον ιδιωτικό, με αποτέλεσμα η μείωση των επιτοκίων να μην μπορεί να επιδράσει αυξητικά στη ζήτηση κι έτσι να περνάμε σε ύφεση, στασιμότητα, και οσονούπω σε αποπληθωρισμό αναντάμ παπαντάμ.

Όπως τότε προέκυψε ο νεολογισμός "στασιμοπληθωρισμός" έτσι και τώρα θα πρέπει, φοβούμαι, να επινοήσουμε ένα νέο όρο για τη λεκτική σήμανση αυτού του φαινομένου που συνδέεται άμεσα με τα παραπληγικά επιτόκια ενός ύστερου και λιμνάζοντος ευρωπαϊκού μονεταρισμού. Πώς σας ακούγεται το "στασιμοδανεισμός", το "deflagnation", ή ακόμη και το "στασιμοκοπία" κατά το .. "stagruptcy"; Εφιαλτικό ..

Δείγματα πολιτικής γραφής από τον Ομπάμα: Λόμπυ και Δημοσιότητα

Ο Λευκός Οίκος διαθέτει πλέον μια ανανεωμένη ιστοσελίδα αλλά και ... μπλογκ - όπως άλλωστε επιτάσσει και το πνεύμα των νέων καιρών. Καλωσορίζουμε λοιπόν τον Λευκό Οίκο στη μπλογκόσφαιρα και του ευχόμαστε πολλά και καλά posts!

Δεν θα ασχοληθούμε με τα πιο γνωστά πρώτα μέτρα που πήρε ο Ομπάμα μέσα στα δύο πρώτα 24ωρα (!) της θητείας του, ήτοι (α) το κλείσιμο του κολαστηρίου στο Γκουαντανάμο, (β) τη σύσταση ειδικής ομάδας που θα επανεξετάσει το πολιτικό και θεσμικό πλαίσιο για τους κρατούμενους και (γ) τη λήψη μέτρων για τη διασφάλιση της νομιμότητας στις στρατιωτικές ανακρίσεις. Και τα τρία αυτά μέτρα πάρθηκαν την Πέμπτη 22/01. Τα μέτρα αυτά είναι λίγο-πολύ γνωστά και σε σημαντικό βαθμό αφορούν τη νέα εικόνα των ΗΠΑ που ο 44ος Πρόεδρος θέλει να εκπέμψει προς τον έξω κόσμο.

Εκτός όμως των τριών αυτών Προεδρικών Διαταγμάτων (Executive Orders), ο Ομπάμα την επόμενη κιόλας μέρα (Τετάρτη 21/01) από την ανάληψη των καθηκόντων του υπέγραψε δύο άλλα Προεδρικά Διατάγματα που αν και αφορούν το εσωτερικό πλαίσιο άσκησης πολιτικής ωστόσο έχουν αρκετή σημασία και δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο ο Ομπάμα σκέφτεται να οργανώσει το πολιτικό παίγνιο.

Το πρώτο Διάταγμα αφορά την πρόσβαση στα Προεδρικά Αρχεία την οποία ο Ομπάμα αποκαθιστά μετά το σιωπητήριο και τη μυστικότητα που είχε επιβάλει ο Μπους. Χαρακτηριστικό είναι το τελευταίο άρθρο του Διατάγματος: "Executive Order 13233 of November 1, 2001, is revoked." Ιδιαίτερη σημασία έχει ο τρόπος που το νέο Διάταγμα ρυθμίζει το "Προεδρικό Προνόμιο" (Executive Privilege), βάσει του οποίου ένας Πρόεδρος μπορεί να εμποδίσει την δημοσίευση στοιχείων των προεδρικών αρχείων. Ας σημειωθεί ότι "Προεδρικό Προνόμιο" άρνησης αποκάλυψης στοιχείων από το αρχείο έχουν και οι πρώην Πρόεδροι. Αυτό τώρα περιορίζεται. Λέτε ο Ομπάμα να ετοιμάζει αποκαλύψεις για τον Μπους;

Το δεύτερο Διάταγμα είναι, τουλάχιστον στο χαρτί, πολύ πιο ρηξικέλευθο καθώς επιχειρεί τομές στη σχέση της εκτελεστικής εξουσίας με τα λόμπυ θέτοντας φραγμούς και εμπόδια στην αμφίδρομη κυκλοφορία προσωπικού μεταξύ κυβερνητικών θέσεων και θέσεων σε επιχειρήσεις που ασκούν λόμπυ στην Κυβέρνηση. Πρόκειται για το φαινόμενο της "περιστρεφόμενης θύρας" (revolving door) το οποίο παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση πολιτικής, κυρίως μέσω της όσμωσης μεταξύ του κυβερνητικού τομέα και των επιχειρήσεων, δηλαδή των ρυθμιστών και των ρυθμιζόμενων, αλλά βέβαια και των σχετικών "επιβραβεύσεων" που προκύπτουν στη βάση αυτής της αμφίδρομης κυκλοφορίας προσωπικού (π.χ. το μέλος μιας Ρυθμιστικής Αρχής εξασφαλίζει ρυθμίσεις ευνοϊκές για έναν κλάδο επιχειρήσεων και στη συνέχεια αποχωρεί από την Αρχή αναλαμβάνοντας ένα καλοπληρωμένο πόστο σε μια από τις επιχειρήσεις του κλάδου - ή τούμπαλιν).

Το νέο Διάταγμα του Ομπάμα προσπαθεί να περιορίσει τη δύναμη και την επιρροή των λόμπυ στην Ουάσιγκτον, αυτού που μετωνυμικά ονομάζεται δύναμη της K Street από το όνομα κεντρικού δρόμου στην Ουάσιγκτον όπου και στεγάζονται πολλά απ' αυτά τα λόμπυ και πολλές οργανωμένες ομάδες συμφερόντων.

Βάσει του Διατάγματος δεν μπορεί κάποιος να αποκτήσει δημόσια θέση ή αξίωμα αν για τα δύο προηγούμενα χρόνια έχει εργασθεί για λόμπυ σχετικό με το αντικείμενο της θέσης. Έτσι αν για παράδειγμα κάποιος εργαζόταν για το λόμπυ των φαρμακοβιομηχανιών δεν μπορεί ν' αναλάβει θέση στον FDA, τον αντίστοιχο Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων. Επιπλέον, αλλά εξίσου σημαντικό, είναι ότι απαγορεύει σε όσους κατέχουν θέσεις σε δημόσιες υπηρεσίες και οργανισμούς να μεταπηδήσουν σε συναφές λόμπυ για όλη τη διάρκεια της θητείας του νέου Προέδρου. Άρα κάποιος που εργάζεται στην αντίστοιχη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας δεν μπορεί μετά να πάει δουλέψει για τον αντίστοιχο "Μυτιληναίο" για όσο διάστημα ο Ομπάμα είναι Πρόεδρος. Ο πήχυς λοιπόν, στα χαρτιά τουλάχιστον, ανεβαίνει και η "περιστρεφόμενη θύρα" μετατρέπεται σε .. "πύλη επιβίβασης" αεροδρομίου.

Ας σημειωθεί ότι τα Προεδρικά Διατάγματα αφορούν μόνο τον εκτελεστικό κλάδο κι όχι το Νομοθετικό Σώμα. Ωστόσο, προσδιορίζει τον τόνο και δεν θεωρείται απίθανο το Κογκρέσο να προχωρήσει στη λήψη ανάλογων μέτρων για θέματα αρμοδιότητάς του. Πολλά όμως θα εξαρτηθούν από την εφαρμογή στην πράξη: ήδη έχει γίνει το πρώτο σούσουρο μετά την επιλογή του William Lynn για το αξίωμα του Αναπληρωτή Υπουργού Άμυνας, ο οποίος όμως πριν δούλευε για την Raytheon μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες παραγωγής οπλικών και ηλεκτρονικών συστημάτων της οποίας το αμερικανικό Υπουργείο Άμυνας είναι ο μεγαλύτερος πελάτης ... Ίδωμεν!

Νταραβέρι να γίνεται ...

Διαβάζοντας εν τάχει τους τίτλους των ειδήσεων .. αναθάρρησα: "Αφορολόγητα Λαϊκά Ομόλογα" έλεγε ο ένας, "Κρατικά ομόλογα για τα νοικοκυριά" ο άλλος. Είπα κι εγώ: επιτέλους είδαν το προφανές. Ότι δηλαδή πρέπει να σταματήσει η αιμορραγία του ρευστού προς τις τράπεζες και το εξωτερικό.

Εις μάτην όμως. Μακάρι να ήταν έτσι! Τι είναι λοιπόν αυτά τα περιβόητα "Λαϊκά Ομόλογα"; Τίποτε περισσότερο από ένα ακόμη επεισόδιο στο μακροβιότερο, αλλά και ακριβότερο, σήριαλ της ελληνικής τραπεζικής φαρσοκωμωδίας. Οι τράπεζες μεταπωλούν στο κοινό τα 5ετή ομόλογα που αγόρασαν πριν λίγες μόλις μέρες από το Δημόσιο. Αγόρασαν χοντρική και τώρα πουλάνε στη λιανική.

Μάλιστα, τα ομόλογα αυτά θα διατεθούν από τις Τράπεζες σε τιμή που αυτές θα ορίσουν. Βάζουμε λοιπόν κάτω μολύβι και χαρτί και λογαριάζουμε. Το ελάχιστο ποσό που μπορεί να επενδυθεί είναι ομόλογα των 1000€. Αν το ομόλογο των 1000€ το πουλήσουν λιανικά 1005€ τότε στα 3 δισ. € που αγόρασαν προκύπτει τραπεζικό κέρδος 15 εκατ. € (για να θυμόμαστε και τη δραχμή: 5 δισ. δρχ). Στο ποσό αυτό αυτό πρέπει να προσθέσουμε και την προμήθεια που εισέπραξαν οι τράπεζες από την έκδοση των 5ετών ομολόγων μιας και η έκδοση ήταν κοινοπρακτική. Η προμήθεια ήταν 0,15%, πράγμα που σημαίνει ότι στα 5,5 δισ. € οι τράπεζες της κοινοπραξίας θα εισπράξουν 8,25 εκατ.€. Άρα μέσα σε μια εβδομάδα τα ταμεία των τραπεζών αυγάτισαν συνολικά κατά 23,25 εκατ. €, κοντά 8 δισ. δραχμές. Κι όλα αυτά επειδή έπαιξαν το μεσάζοντα στο δημόσιο δανεισμό.

Από την άλλη πλευρά, οι πολίτες που θα αγοράσουν αυτά τα ομόλογα πρέπει να τα κρατήσουν για πέντε χρόνια, αλλιώς θα φορολογηθούν με 10%. Οι δε τράπεζες αντί να πάρουν τα ομόλογα και να τα πάνε στην ΕΚΤ και να δανειστούν ρευστό που θα ρίξουν στην αγορά, κάνουν το εντελώς αντίθετο: τραβάνε το ρευστό της αγοράς στα ερμητικά σφραγισμένα ταμεία τους!

Επανέρχομαι σε προηγούμενη ιδέα: γιατί να μην μπορούν οι πολίτες να χρησιμοποιήσουν τα όποια "λαϊκά ομόλογα" ως εγγυήσεις για στεγαστικά και επαγγελματικά δάνεια ώστε να δουλέψουν οι πολλαπλασιαστές στην οικονομία; Άλλωστε, τη στιγμή αυτή στις προθεσμιακές καταθέσεις υπάρχουν λογαριασμοί νοικοκυριών και επιχειρήσεων συνολικού ύψους 140 δισ. € - άρα η έκδοση γνήσιων κι όχι γιαλαντζί "λαϊκών ομολόγων" είναι και εφικτή και βιώσιμη.
Και κάτι άλλο. Γιατί το Κράτος δεν δίνει στα ασφαλιστικά ταμεία αυτά που πρέπει να τους δώσει ως ομόλογα ώστε μακροπρόθεσμα να προκύψουν καλύτερες προοπτικές για την κοινωνική ασφάλιση και άρα και για το εισόδημα;
Πάντως για την ώρα το δούλεμα συνεχίζεται ... ψιλό γαζί!

Ομόλογα 130 δισ. € βρίσκονται σε ξένα χαρτοφυλάκια

Στα 130 δισ. € ανέρχονται σήμερα τα χρεώγραφα του ελληνικού Δημοσίου που έχουν στα χέρια τους οι ξένοι επενδυτές. Το (αναθεωρημένο) ΑΕΠ της χώρας ανέρχεται στα 245 δισ. €, συνεπώς τα ομόλογα στα ξένα χαρτοφυλάκια αντιπροσωπεύουν το 53% του ΑΕΠ. Σύμφωνα με τον τελευταίο Προϋπολογισμό το δημόσιο χρέος (Χρέος Γενικής Κυβέρνησης) στο τέλος του 2008 είναι 229 δισ. €, τουτέστιν 57% του χρέους που είχαμε συσσωρεύσει μέχρι και το 2008 βρίσκεται σε ξένες τράπεζες και επενδυτικούς οίκους.

Φαντάζεστε λοιπόν τι ρευστότητα διαφεύγει προς το εξωτερικό, δεδομένου ότι σημαντικό τμήμα αυτών των ομολόγων μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εγγύηση για την άντληση δανείων από την ΕΚΤ.

Αν θέλετε να μάθετε ποιοι επενδυτικοί φορείς του εξωτερικού ελέγχουν αυτό το τεράστιο ποσό, δείτε την κατατοπιστικότατη ανάλυση του Π. Λεωτσάκου πατώντας εδώ.

Ισλανδία: Το νέο "Bleak House" της Ευρώπης;

Πριν μερικούς μήνες έλεγες "Ισλανδία" και στο μυαλό σου ερχόταν η εικόνα μιας χώρας σαν το Λιχτενστάιν, το Λουξεμβούργο και όλες τις παρόμοιες τραπεζικές Εδέμ (στους παλιότερους θύμιζε τα καννάβινα τσουβάλια με τον αλίπαστο μπακαλιάρο να περιμένουν τη νηστεύουσα πελατεία του ψωραλέου μπακάλικου).

Η χώρα αυτή με τους θερμοπίδακες των πηγών Γκέυζερ να προσπαθούν να συναγωνιστούν σε σφρίγος και ορμή την ιλιγγιώδη ανάπτυξη του τραπεζοπιστωτικού τομέα της χώρας κατά τη χρυσή περίοδο της απορρύθμισης, σήμερα έχει ουσιαστικά χρεωκοπήσει. Το τραπεζικό σύστημα τελεί υπό πτωχευτική εκκαθάριση, η ανεργία και ο πληθωρισμός αναβλύζουν τόσο ιλλιγγιωδώς όσο και οι θερμοπίδακες από τα έγκατα της Ισλανδικής γεωλογίας.

Η Ισλανδική κυβέρνηση τρέχει τώρα πανικόβλητη να ενταχθεί σε κάποιο ευρύτερο συνασπισμό για να διασωθεί από την εγχώρια πολιτική χρεωκοπία: κρουταλεί τη θύρα της ΕΕ, της Ευρωζώνης, κάτι μεγάλο κι ότι νάναι τέλος πάντων...

Οι 320.000 κάτοικοι αυτού του κάποτε εύπορου νησιού βγήκαν στους δρόμους από την Τρίτη και διαδήλωναν απτόητα και δυναμικά έξω από το Κοινοβούλιο διαμαρτυρόμενοι κατά της πανικόβλητης αλλά και πεισματικά υπεροπτικής Κυβέρνησης. Η αστυνομία αναγκάστηκε στο τέλος να χρησιμοποιήσει τα γνωστά πιπέρια και δακρυγόνα. Η τελευταία φορά που η αστυνομία είχε χρησιμοποιήσει δακρυγόνα ήταν στις 30 Μαρτίου του .. 1949 όταν η τότε απόφαση ένταξης στο ΝΑΤΟ προκάλεσε πραγματική κοινωνική στάση (κάτι σαν το δικό μας "Πολυτεχνείο").

Σήμερα, 60 χρόνια αργότερα, οι Ισλανδοί ξαναβγήκαν στους παγωμένους δρόμους του Ρέϋγκιαβικ. Συγκεντρώθηκαν έξω από το Ισλανδικό Κοινοβούλιο, το Albingi, από την Τρίτη όπου και παρέμειναν για δύο και πλέον μερόνυχτα χτυπώντας κατσαρόλες και κορνάροντας μέχρι τα ξημερώματα της Πέμπτης οπότε και επενέβη η αστυνομία με τα δακρυγόνα. Το Κοινοβούλιο δέχτηκε μεγάλες ποσότητες από βεγγαλικά, χαρτί υγείας και .. παπούτσια! (νέο trend από το Ιράκ).

Το αυτοκίνητο του Πρωθυπουργού, ο οποίος σημειωτέον εδώ και καιρό αρνείται πεισματικά να παραιτηθεί, δέχτηκε βροχή από αυγά και .. κουτάκια σόδας (άλλο πάλι τούτο!). Ωστόσο, όπως χαρακτηριστικά είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος: "The Prime Minister was shaken but unhurt".

Shaken with soda. Not stirred.

Τι πιστόλια, τι φασόλια; Και τώρα ... προμήθειες όπλων με σεβασμό στην Κοινοτική Νομοθεσία

Μετά από νομοθετική πρωτοβουλία της Κομισιόν, στις 14 Ιανουαρίου 2009 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπερψήφισε τη σχετική Οδηγία με την οποία οι κρατικές προμήθειες πολλών κατηγοριών όπλων, πυρομαχικών, και αμυντικού εξοπλισμού θα υπόκεινται στους ίδιους κανόνες της Ενιαίας Αγοράς που ισχύουν για όλα τα προϊόντα και υπηρεσίες.

Η απόφαση αυτή του Κοινοβουλίου, που αποτελεί τμήμα ενός ευρύτερου πακέτου της Κομισιόν με τον τίτλο "Defense Package", ουσιαστικά εξισώνει τα όπλα με όλα τα άλλα προϊόντα όσον αφορά τους κανόνες με τους οποίους τα προμηθεύεται κάθε Κράτος-Μέλος. Αν και το Άρθρο 296 της Συνθήκης ΕΚ εξαιρεί τις κρατικές προμήθειες όπλων από τους Κανόνες της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Αγοράς, η Κομισιόν, κατά την προσφιλή πρακτική της, περιόρισε ερμηνευτικά το πεδίο εφαρμογής του Άρθρου 296, ώστε πολλές κατηγορίες όπλων και αμυντικού υλικού να περιέλθουν στο πεδίο εφαρμογής της Κοινοτικής Οδηγίας.

Δεν είναι ακόμη σαφές αν η Οδηγία στοχεύει μόνο στις αγορές των κρατών της ΕΕ ή αν αποτελεί μια απόπειρα προστατευτισμού απέναντι στις εξαγωγές των ΗΠΑ. Αν και οι τρίτες χώρες (όπως οι ΗΠΑ) δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας, τα Κράτη-Μέλη θα μπορούν εν τούτοις να αποφασίσουν αν θα ανοίξουν τα συμβόλαια σε τρίτες χώρες. Πάντως οι ενδοκοινοτικές κρατικές προμήθειες όπλων θα πρέπει να συμμορφώνονται με την Οδηγία.

Η ετήσια αγορά αμυντικού εξοπλισμού στην ΕΕ ανέρχεται στο ποσό των 90 δις € από τα οποία το 90% το μοιράζονται πέντε χώρες: Γαλλία, Βρετανία, Γερμανία, Ιταλία και Σουηδία.

Την Οδηγία υπερψήφισαν 597 Ευρωβουλευτές, την καταψήφισαν 69 και 33 απήχαν. Απογοητευτικό!

Δεν ξέρω τους λόγους για τους οποίους απήχαν οι 33, αλλά αν απείχαν σε ένδειξη διαμαρτυρίας για το γεγονός ότι το Ευρωκοινοβούλιο δέχεται να συζητάει αν τα τουφέκια μπαίνουν στο ίδιο τσουβάλι με τα μπιφτέκια, τότε μπράβο τους! Η επόμενη φάση για την Οδηγία είναι να περάσει από τα εθνικά Κοινοβούλια. Λέτε; Μπα.. δε νομίζω.

Δείτε εδώ κι εδώ τις αντιδράσεις δύο "ενδιαφερόμενων" λόμπυ.

ΥΓ.: Με κάτι τέτοια μπαίνω στον πειρασμό και ξυπνάει μέσα μου ο "Σουρής" ο στιχοπλόκος. Ορίστε λοιπόν:

Πρόστυχε, πονηρέ Γραικέ
Άτιμε παραβάτη
Σουκόι μου γλυκοκυττάς;
Στον Πούτιν κάνεις πλάτη;

Ραφάλ, Μιράζ και Λέοπαρντ
Πάρε εδώ και τώρα
Βοήθα τους Εταίρους σου
..Αλλιώς θα βγει το ΧΟΡΑ

Φρεγάτες, υποβρύχια
Για γέμισε τους ντόκους
Και τράβα κι ένα δάνειο
Να μας πλερώνεις τόκους

Μήπως είναι καιρός να θυμηθούμε τον Ζακ Ντελόρ και τα Ευρω-ομόλογα;

Το 1993 ο Ζακ Ντελόρ στο "White Paper on Growth, Competitiveness, Employment" είχε τονίσει την ανάγκη για ένα νέο εργαλείο χρηματοδότησης της ανάπτυξης: τα Eυρω-ομόλογα (Euro Bonds). Τα Ευρω-ομόλογα, τα οποία θα έμοιαζαν πολύ με τα τα Treasury Bonds των ΗΠΑ, θα ήταν χρεώγραφα που θα εξέδιδε η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕΠ) για να χρηματοδοτήσει δαπάνες στα κράτη-μέλη. Όμως τα ποσά που θα δανειζόταν η ΕΤΕΠ θα αποτελούσαν δικό της αυτοτελές χρέος (δηλαδή χρέος αμιγώς Ευρωπαϊκό) κι όχι χρέος των κρατών-μελών, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που τα Treasury Bonds που χρηματοδοτούν έργα στην Καλιφόρνια δεν μετρούν ως χρέος της Καλιφόρνια αλλά ως χρέος του US Treasury. Με τον τρόπο αυτό η ΕΕ θα ήταν σε θέση να χρηματοδοτήσει την ανάπτυξη χωρίς να διευρύνεται το χρέος των κρατών-μελών και χωρίς να επιβαρύνονται οι επιμέρους εθνικοί προϋπολογισμοί με τα τοκοχρεωλύσια που συνεπάγεται η εξυπηρέτηση του χρέους. Επιπλέον, με τον τρόπο αυτό ανακουφίζονταν τα κράτη-μέλη από τα ήδη επαχθή δημοσιονομικά κριτήρια του Μάαστριχτ.

Τότε η λαμπρή αυτή ιδέα, δυστυχώς, έμεινε τελικά στο ράφι. Τις τελευταίες μέρες όμως, και καθώς η κρίση δείχνει τα κοφτερά της δόντια, η ιδέα επανήλθε - προσαρμοσμένη στη συγκυρία, αλλά σύμμορφη προς τον πυρήνα της αρχικής ιδέας: τα Ευρω-ομόλογα θα είναι κοινά και θα εκδίδονται κεντρικά από τις Βρυξέλλες για όλη την Ευρωζώνη μέσω ενός κεντρικού οργάνου ανάλογου με τον δικό μας Οργανισμό Διαχείρισης του Δημόσιου Χρέους. Προφανώς, τα ομόλογα αυτά θα έχουν ενιαίο επιτόκιο και ίδιες εγγυήσεις από την ΕΚΤ, ενώ οι όροι διαπραγμάτευσης των ομολογειακών αυτών δανείων θα είναι για προφανείς λόγους ευμενέστεροι.

Ωστόσο, η Γαλλία και η Γερμανία απέρριψαν κατηγορηματικά την πρόταση παρά την υποστήριξη της ιδέας από τον Πρόεδρο της Ευρωζώνης Γιουνκέρ και τον Επίτροπο Αλμούνια. Η λογική με την οποία απέρριψαν την πρόταση ήταν γνωστή και πληκτικά αναμενόμενη: αφ' ης στιγμής απολαμβάνουμε τα χαμηλότερα επιτόκια, γιατί να δεχθούμε ένα κεντρικό (και υψηλότερο) ευρω-επιτόκιο για ένα κεντρικό ευρω-ομόλογο; Η απάντηση όμως αυτή είναι μισή και δια τούτο πονηρή. Διότι αποκρύπτει το βασικότατο δεδομένο ότι η διαφορά ανάμεσα στα επιτόκια με τα οποία δανείζονται τα κράτη-μέλη ευνοεί σαφώς αφενός τις μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες, αφετέρου τις μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες προς τις οποίες μεταφέρεται ρευστότητα μέσω του τραπεζικού συστήματος. Απομύζηση και αφαίμαξη των ασθενέστερων οικονομιών από τις ισχυρότερες: αυτός είναι ο βαθύτερος, αλλά πάντα ανομολόγητος, λόγος για τον οποίο απορρίπτουν ασυζητητί τα Ευρω-ομόλογα. Αν όμως το θέλουν έτσι, σε τι διαφέρει το Ευρώ από τα "δουκάτα", τα "άσπρα", τα "γρόσια" και τα κάθε λογής νομίσματα της κατάκτησης;

Στις ΗΠΑ το Δημόσιο δανείζεται 3,4 δις $ ημερησίως. Αναρωτιέμαι τι θα συνέβαινε εκεί αν αίφνης η Νεμπράσκα ή η Αριζόνα έπρεπε να δανειστεί με τριπλάσιο επιτόκιο από την Καλιφόρνια και τη Φλόριντα. Το πιθανότερο είναι να γινόταν .. Τέξας!

Ας σοβαρευτούν λοιπόν όλα τα ευρωπαϊκά πολιτικά όργανα και ας σκεφτούν σοβαρά αν πλέον εξυπηρετείται η Ευρώπη από μια ΕΚΤ η οποία δεν επιτρέπεται να δανείζει κράτη, αλλά επιβάλλεται να δανείζει τράπεζες οι οποίες στη συνέχεια δανείζουν κράτη με όπλο τα ομόλογα που τα κράτη τους έχουν δώσει!! Το σύστημα αυτό είναι όχι μόνο εκτρωματικό αλλά και βαθύτατα ληστρικό.

Όσο για το ελληνικό Κράτος ας δει λίγο το παράδειγμα των US Savings Bonds. Δεν είναι χαζά τα αμερικανάκια. Ας βγει να δανειστεί από τους ίδιους τους πολίτες με αποταμιευτικά ομόλογα. Διαφορετικά τα ομόλογα που εκδίδει θα μαζευτούν στα χέρια των ξένων τραπεζών και μετά να δεις πως το spread γίνεται spreeeeeeeaaaaaad.

Η ρευστότητα παροχεύεται στο εξωτερικό. Δώστε ομόλογα στο λαό!

Έκλεισε σήμερα η προσφορά των 5ετών ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου. Αν και το Δημόσιο ζητούσε 4-5 δις € η πρόσκληση προσέλκυσε πολύ περισσότερα κεφάλαια, συνολικά 7 δις €, από τα οποία το Δημόσιο θ' απορροφήσει τελικά 5,5 δις €. Βεβαίως, το αυξημένο "ενδιαφέρον" των επενδυτών προκύπτει από το πολύ υψηλό επιτόκιο το οποίο κλείδωσε στο 5,5%. Έτσι το spread ή καλύτερα το "καπέλο" στους τόκους που θα κληθούν να πληρώσουν οι έλληνες φορολογούμενοι είναι ένα επιπλέον 2,6% από το μέσο επιτόκιο της ευρωζώνης ή 3,25% παραπάνω από το γερμανικό DBR.

Το ενδιαφέρον, όσο και επιζήμιο, στοιχείο και αυτής της έκδοσης είναι ότι το 60% των ομολόγων αγοράστηκε από ξένους οίκους. Υπενθυμίζεται ότι 70% των εντόκων γραμματίων τελικής αξίας 3,15 δις € που δημοπρατήθηκαν πριν λίγες μέρες επίσης κατέληξαν στο εξωτερικό. Έτσι, από τα 8,6 δις € που συνολικά το Δημόσιο άντλησε στις δύο εκδόσεις τίτλων που έκανε μέσα στο 2009, τα 5,47 δις € αγοράστηκαν από οίκους του εξωτερικού. Δεδομένου ότι, όπως έχουμε πει σε προηγούμενα post, οι ξένοι οίκοι χρησιμοποιούν τα χρεώγραφα αυτά ως εγγυήσεις για την άντληση ρευστού από την ΕΚΤ, οι αρνητικές συνέπειες για την Ελλάδα είναι διπλές. Διότι, και αναγκάζεται να πληρώνει πολύ υψηλότερα επιτόκια αλλά και εκπατρίζονται οι εγγυήσεις διευκολύνοντας τη ρευστότητα όχι στην Ελλάδα αλλά σε άλλες χώρες.

Όπως έχουμε ξαναπεί η λύση είναι η ΕΘΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΧΡΕΟΥΣ. Να δανειστεί το ελληνικό Δημόσιο από τους Έλληνες πολίτες κατά πρώτον, και τις ελληνικές τράπεζες κατά δεύτερον ώστε η ρευστότητα να γίνει αισθητή στο εσωτερικό. Τα δε ομόλογά τους να μπορούν να τα χρησιμοποιούν οι έλληνες πολίτες ως μελλοντική αποπληρωμή στη σύναψη επαγγελματικών, στεγαστικών κτλ δανείων με τις τράπεζες. Λύσεις υπάρχουν! Η δε ΕΚΤ πρέπει να τις εγγυηθεί, αλλιώς θα καταντήσει κι αυτή ένα αστείο της ευρωπαϊκής ενοποίησης.

Νέα ενημέρωση 23/01/2009: τα τελικά στοιχεία της εκκαθάρισης για τα ομόλογα των 5,5 δισ. € αναπροσαρμόζουν το μερίδιο που αγόρασαν ελληνικοί οίκοι από 40% σε 54% του συνόλου. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ανατροπή αυτή έγινε κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή πριν κλείσει το βιβλίο προσφορών, όταν η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι οι τράπεζες θα μπορούν να μεταπωλήσουν τα ομόλογα σε ιδιώτες (ως δήθεν "λαϊκά ομόλογα") σε τιμή και απόδοση που θα ορίσουν αυτές!
Έτσι, το σύνολο των τίτλων που έχουν πωληθεί στο εξωτερικό το 2009 ανέρχεται σε 4,73 δισ. € αντί των 5,47 δισ. € που αναφέρεται στο αρχικό post. Πάντως για να κρατάμε και λογαριασμό, μέχρι αυτή τη στιγμή το 55% του συνόλου των χρεωγράφων που εκδόθηκαν μέσα στο 2009 από το ελληνικό Δημόσιο αγοράστηκαν από οίκους του εξωτερικού.

Εντείνονται οι επιθέσεις των κερδοσκόπων κατά της περιφέρειας της Ευρωζώνης: καπέλα στα επιτόκια!

Η σπεκουλάτσια με θύμα τις περιφερειακές οικονομίες της Ευρωζώνης εντείνεται όπως είχαμε προβλέψει. Προχθές, η Standard & Poor's υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα και της Ισπανίας. Παράλληλα, υπενθυμίζουμε ότι η Standard & Poor's έχει αναθεωρήσει την προοπτική της Ιρλανδίας και τη μετέτρεψε από "σταθερή" σε "αρνητική". Όπως ήταν αναμενόμενο, και στις δύο περιπτώσεις το αποτέλεσμα ήταν ν' αυξηθεί το spread στα επιτόκια. Έτσι για τα δεκαετή ομόλογα οι Ιρλανδοί πλέον θα δανείζονται με "καπέλο" 2,03%, ποσοστό το οποίο ενδεχομένως και να αυξηθεί εάν οι κερδοσκόποι αποφασίσουν, όπως έκαναν με τη Ελλάδα, να "ρίξουν" στην αγορά ομόλογα παλαιοτέρων εκδόσεων που έχουν στα χέρια τους προκειμένου να πέσει η τιμή τους και άρα ν' αυξηθούν οι αποδόσεις. Καλώς ήλθατε στο "Πιλοποιείον της Ευρωζώνης".

Και κάτι .. εύθυμο

Ευθυμίου του οσίου του μεγαλομάρτυρος σήμερον, και μιας και πολλά είπαμε περί χρέους τις τελευταίες μέρες, ας ευθυμήσουμε και δι' ολίγον με μια γελοιογραφία της δεκαετίας του 1950 - δεκαετία η οποία, ποικιλοτρόπως, αρχίζει και μοιάζει αρκετά με την εποχή μας.

Η γελοιογραφία είναι από το πολιτικά δηλητηριώδες πενάκι του ανυπέρβλητου σκιτσογράφου Φωκίωνα Δημητριάδη (1894-1977). Του Φ. Δημητριάδη επίσης είναι και η παρακάτω γελοιογραφία από τη σπαρταριστική σειρά του τρίπτυχου Ιλιάδα-Οδύσσεια-Μυθολογία.

Η "Έκθεση Αλμούνια" για την Ευρωπαϊκή Οικονομία

Δόθηκε χθές στη δημοσιότητα η Ενδιάμεση Πρόβλεψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την οικονομία, γνωστή και ως '"Έκθεση Αλμούνια". Έχει έκταση 50 σελίδες. Στο πρώτο μέρος (σελ. 1-16) περιέχονται οι γενικές προβλέψεις για το σύνολο της ΕΕ. Στο δεύτερο μέρος (σελ. 17-43) παρουσιάζονται οι προβλέψεις ανά χώρα, και τέλος (σελ. 43-50) ακολουθούν τα παραρτήματα. Τα στοιχεία για την Ελλάδα θα τα δείτε στη σελίδα 24, και για την Κύπρο στη σελίδα 28. Για να δείτε την έκθεση πατήστε εδώ.

H Real News μας επιβεβαιώνει (6 μέρες αργότερα)

Το χθεσινό φύλλο της Real News του Ν. Χατζηνικολάου "αποκαλύπτει" το newsletter του Αμερικανικού Στρατού όπου περιγράφονται οι "δραστηριότητές" του στο λιμάνι του Αστακού. Βέβαια το ντοκουμέντο αυτό το είχαμε ήδη παρουσιάσει από τις 12 Ιανουαρίου εδώ αλλά κι εδώ, δίνοντας μάλιστα ελεύθερα και τη διαδικτυακή διεύθυνση όπου κάποιος μπορεί να "κατεβάσει" το ντοκουμέντο. Δεν ξέρω αν μας διαβάζουν στη Real News αλλά εμείς χαιρόμαστε όταν τα συμβατικά μίντια επιβεβαιώνουν την πρωτοπορία της ελεύθερης (και δωρεάν) μπλογκόσφαιρας. Καλωσορίζουμε τη Real News στις κοινές γαίες της διαδικτυακής δημοσιότητας.

Μια ιδέα εκπληκτικά .. φωτεινή!

Ο Josh Silver, Καθηγητής Φυσικής στην Οξφόρδη, έχει βγει στη σύνταξη. Πιθανώς να γίνει παγκοσμίως γνωστός όχι για όσα έκανε όταν ήταν ενεργός πανεπιστημιακός αλλά για την σκανδαλωδώς τρομακτικά απλή ιδέα που είχε όταν πια άφηνε την Οξφόρδη: να φτιάξει ματογυάλια των οποίων τους βαθμούς να ρυθμίζει μόνος του αυτός που τα φοράει, όποτε θέλει, όσες φορές θέλει, χωρίς τη βοήθεια ειδικών.

Τα γυαλιά αυτά θα έχουν πολύ χαμηλό κόστος ώστε να μπορούν να διανεμηθούν στους φτωχούς και άπορους του πλανήτη. Η ιδέα του Silver ανοίγει το δρόμο σε γυαλιά που η παραγωγή τους θα κοστίζει μόλις 1 δολάριο. Θα προσφέρουν μια καλή λύση στο απόκληρο 10% του πληθυσμού αυτού του πλανήτη που δεν έχει καν πρόσβαση σε οφθαλμίατρους για να τους μετρήσουν την όραση, κι ούτε λόγος βέβαια για τα χρήματα που κάθε τόσο χρειάζονται για να φτιάξουν γυαλιά οράσεως. Με τη λύση αυτή οι απόκληροι έχουν μια ευκαιρία να δουν τα πράγματα .. κάπως καλύτερα. Πιθανώς να μην έχουν να φάνε, αλλά ίσως δουν το γιατί..

Ο Silver λοιπόν τα κατάφερε. Το θέμα είναι αν θα τα καταφέρουν και οι γραφειοκράτες των διεθνών οργανισμών. Διότι με τη φιλόπτωχη βοήθεια, το πρόβλημα είναι πάντα στη διανομή.
Δείτε εδώ το πλήρες άρθρο όπου εξηγείται και ο πολύ απλός αλλά ταυτόχρονα πανέξυπνος τρόπος που δουλεύουν αυτά τα ματογυάλια που φοράει ο εικονιζόμενος Ζουλού της φωτογραφίας.

ΥΓ. Κυττάζω αιχμαλωτισμένος εδώ και ώρα αυτή τη φωτογραφία διερωτώμενος τι είναι αυτό που μ' έχει καθηλώσει. Ίσως είναι η αίσθηση ότι φορώντας τα γυαλιά το παρουσιαστικό αυτού του Ζουλού γίνεται λιγότερο φτωχό κι ανίσχυρο - ίσως και ολίγον .. ευχάριστα απειλητικό!

Spread σημαίνει και .. βούτυρο: στο ψωμί τίνος όμως;

Αν τρώτε με Άγγλους και σας πουν "Can you pass the spread" το πιθανότερο είναι ότι απλά σας ζητούν να τους "περάσετε" το βούτυρο και μάλλον δεν σας ρωτούν αν η Ελλάδα μπορεί να περάσει το τεστ των επιτοκίων των κρατικών ομολόγων. Αν πάλι οι Άγγλοι με τους οποίους συντρώγετε τυγχάνει να είναι τραπεζίτες τότε ίσως να εννοούν και το δεύτερο. Αλλά αν είσαστε τόσο "φτασμένοι" για να συνεστιάζεστε με Άγγλους τραπεζίτες, αφενός θ' ανθιστείτε αμέσως για ποιο spread σας μιλάνε, αφετέρου βέβαια .. δεν θα χάνετε το χρόνο σας διαβάζοντας αυτό το μπλογκ. Ας έχει όμως ..

Η σημερινή φλυαρία μου αφορά την κερδοσκοπική και αρπακτική πλέον συμπεριφορά που αναπτύσσει το διεθνές αλλά και ευρωπαϊκό τραπεζικοχρηματιστικό κεφάλαιο απέναντι στις πιο ευάλωτες οικονομίες της Ευρωζώνης οι οποίες τυγχάνει να είναι και χώρες της πρώην αλλά κα νυν ευρωπαϊκής περιφέρειας (Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία, Ιρλανδία κτλ.). Το εξοργιστικό δε χαρακτηριστικό αυτής της συμπεριφοράς είναι ότι εκμεταλλεύονται τη συγκυρία ποντάρωντας συνειδητά πλέον στις φοβίες και ανασφάλειες που γεννά μια τόσο βαθιά κρίση όσο η τωρινή.

Δεν συμμερίζομαι την άποψη που λέει ότι η επίθεση αυτή κατά των "αδύναμων κρίκων" είναι μια σχεδιασμένη επίθεση εναντίον της Ευρωζώνης και του Ευρώ, μόνο και μόνο επειδή την ιστορία την άρχισαν οι Financial Times ή επειδή κυκλοφόρησαν φήμες ότι ο Gordon Brown άρχισε να καλοκυττάζει το Ευρώ, ούτε φυσικά γιατί η Ισλανδία θέλει εδώ και τώρα να ενταχθεί στην Ευρωζώνη. Σε περιόδους κρίσης, και μάλιστα βαθιάς κρίσης, ποιος παίρνει ρίσκα με μακρόπνοες στρατηγικές; Αρπαχτές όμως γίνονται - για να μην πω ότι ΜΟΝΟΝ αρπαχτές γίνονται.

Μην ξεχνάμε ότι η πιστοληπτική υποβάθμιση της Ελλάδας και η επαπειλούμενη υποβάθμιση Ιρλανδίας, Ισπανίας, Πορτογαλίας είναι μια κίνηση που συνεπάγεται υψηλά κέρδη για τα τραπεζοπιστωτικά ιδρύματα. Όπως είπαμε και σε προηγούμενα posts η πιστοληπτική υποβάθμιση σημαίνει διεύρυνση του spread στα επιτόκια που δίνει το Κράτος όταν πουλάει ομόλογα για να δανειστεί ρευστό, άρα μεγαλύτερα κέρδη για αυτούς που αγοράζουν αυτά τα ομόλογα - δηλαδή τις τράπεζες.

Και η Γαλλία υπερέβη την οροφή του 3% του δημοσιονομικού ελλείμματος αλλά ούτε υποβαθμίστηκε, ούτε σε επιτήρηση τέθηκε από τη Standard & Poor's. Αντιθέτως, η Ελλάδα με έλλειμμα πολύ κοντά στο όριο υποβαθμίστηκε, ενώ η Ιρλανδία της οποίας το έλλειμμα (τώρα στο 6,5%!) κυριολεκτικά εκτοξεύθηκε μέσα στο 2008 από 1,6 δις € σε 12,7 δις € κι αναμένεται να φτάσει σε 16,5 δις € (περίπου 10%!!) απλώς τέθηκε σε επιτήρηση από τη Standard & Poor's. Η δε Ιταλία ας μην ξεχνάμε έχει χρέος 106% του ΑΕΠ και η Ελλάδα 94%.

Η υποβάθμιση καθώς και η απειλή της υποβάθμισης είναι μια επιδρομή στα δημόσια οικονομικά των ευάλωτων (πολιτικά και οικονομικά) χωρών της περιφέρειας της Ευρωζώνης και συντονίζεται από τους προσοδοθήρες των διεθνών τραπεζών οι οποίοι όμως είναι οι πρωταίτιοι της κρίσης. Αντί να πληρώνουν για την κρίση, πληρώνονται απ' αυτήν. Κι όχι μόνο αυτό: απαιτούν να πληρωθούν ακόμη περισσότερο! Δεν τους φτάνει το βούτυρο που το δημόσιο χρέος βάζει πάνω στο ψωμί τους, τώρα ζητούν και μαρμελάδα! Αργότερα και χαβιάρι...

The name of the game is: πλιάτσικο και σπέκουλα στα δημόσια οικονομικά. Οι κερδοσκοπικές κινήσεις των τραπεζικών αρπακτικών έγιναν ιδιαίτερα αισθητές τις τελευταίες μέρες στη χώρα μας. Με το που το Ελληνικό Δημόσιο ανακοίνωσε ότι θα προσφέρει 5ετή ομόλογα αξίας 4 δις € οι διεθνείς τράπεζες έριξαν σωρηδόν στην αγορά τα παλιότερα 5ετή που είχαν για να ρίξουν την τιμή του ομολόγου και άρα να αυξήσουν την απόδοση. Με την σπεκουλαδόρικη αυτή κίνηση υπολογίζεται ότι προξένησαν επιπρόσθετη επιβάρυνση των τόκων που θα κληθούν να πληρώσουν οι έλληνες φορολογούμενοι κατά 0,5% ετησίως. Κατά τ' άλλα η Κυβέρνηση είπε ότι η έκδοση των νέων 5ετών ομολόγων θα είναι "κοινοπρακτική" και ανάδοχοι θα είναι ... ποιοι άλλοι; η Barclays, η HSBC, η Citibank και η Εθνική. Και το τραγικότερο όλων βέβαια είναι ότι τα χρήματα αυτά (όπως και τα 2,5 δις € που η Κυβέρνηση εισέπραξε την προηγούμενη εβδομάδα από τα έντοκα γραμμάτια που δημοπράτησε) θα πάνε όλα για αναχρηματοδότηση παλιότερου χρέους που λήγει τέλη Ιανουαρίου: δηλαδή πληρώνουμε τις τράπεζες και την επομένη το πρωΐ παμε για να μας ξαναδανείσουν το ποσό που πληρώσαμε! (χώρια το διάφορο).

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι ότι φέτος, και παρά τα ιστορικά χαμηλά επιτόκια της ΕΚΤ, η Ελλάδα (και άλλες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας) θα δανειστούν με επιτόκια ομολόγων που θα είναι ίδια με αυτά που επικρατούσαν πριν την εισαγωγή του ευρώ το 1999.

Το ερώτημα λοιπόν που λογικά προκύπτει είναι τι είδους προστασία προσφέρει το ευρώ και η Ευρωζώνη; Πρακτική προστασία εννοώ, όχι τα έπεα πτερόεντα των ευρωπαιολόγων. Γιατί φερ' ειπείν η Γερμανία να δανείζεται με 1,5% και η Ελλάδα με 4%-4,5% (1,5% + spread 250-300 μονάδων βάσης);

Μα θα μου πείτε ότι η προστασία έγκειται στο γεγονός ότι η ΕΚΤ εγγυάται πως τα ομόλογα αυτά θα πληρωθούν βρέξει χιονίσει, ακόμη κι αν, ο μη γένοιτο, μια χώρα χρεωκοπήσει. Μα αν είναι έτσι προκύπτει το εξής μείζον θέμα: στο βαθμό που το επιτόκιο του δημόσιου δανεισμού εκφράζει το βαθμό επισφάλειας, και στο βαθμό που η επισφάλεια είναι μηδενική αφού η ΕΚΤ τριτεγγυάται εξ ολοκλήρου την πληρωμή των ομολόγων στους "επενδυτές", γιατί τα επιτόκια κρατικού δανεισμού στην Ευρωζώνη να διαφέρουν μεταξύ τους; 'Η γιατί αυτό το spread να μην κυμαίνεται εντός πολύ αυστηρών, στενών ορίων όπως συμβαίνει με τα κριτήρια της ΟΝΕ (έλλειμμα, χρέος κ.τ.λ.), π.χ. το spread να μην μπορεί να κινηθεί πέραν του συν-πλην 0,5%;
Διότι διαφορετικά είναι σα να λέμε ότι η τιμή του ευρώ είναι άλλη στη Γερμανία, άλλη στην Ιρλανδία, άλλη στην Ιταλία, άλλη στην Κύπρο. Αν όμως είναι έτσι το κοινό νόμισμα δεν είναι τελικά και τόσο .. κοινό.
Γιατί λοιπόν να υπάρχει το spread εντός της Ευρωζώνης; Έχει κάποιο νόημα που δεν βλέπω; Ή εξυπηρετεί άλλες σκοπιμότητες;
Μα θα μου πείτε αν δεν υπάρχει το spread πάνω στα ομόλογα των κρατών πώς θα αλοιφτεί το spread πάνω στο ψωμί των τραπεζών; Διότι πέραν τούτου, δεν βλέπω κάτι άλλο...

Οι Τράπεζες αρμέγουν .. την κρίση

Ένα μάλλον "φιλικό" μπραντεφέρ μεταξύ Κυβέρνησης και Τραπεζιτών είδαμε να εξελίσσεται στη σημερινή συνάντησή τους. Προσπαθώντας να επιδείξει πυγμή, όχι τόσο προς τους Τραπεζίτες, όσο προς τη δοκιμαζόμενη κοινή γνώμη, ο Υπουργός Παπαθανασίου "πίεσε" τις Τράπεζες να μειώσουν τα επιτόκια, ν' αυξήσουν τη ρευστότητα και να ενεργοποιήσουν το Ταμείο Εγγυοδοσίας Μικρών και Πολύ ΜικρώνΕπιχειρήσεων (ΤΕΜΠΜΕ).

Μέχρι σήμερα οι τράπεζες δεν διοχετεύουν το φθηνό ή δωρεάν χρήμα που ήδη άρχισαν να παίρνουν από το Κράτος προς την αγορά, αφού το χρησιμοποιούν για να καλυτερεύσουν τα δικά τους οικονομικά στοιχεία των εταιρειών τους. Εξ ου και η αυτονόητη, αλλά όχι εξ ορισμού τελέσφορη, δήλωση του Υπουργού ότι: "Η Κυβέρνηση υλοποιεί το πρόγραμμα ρευστότητας της οικονομίας, είναι ώρα λοιπόν και οι τράπεζες να μεταφέρουν τη ρευστότητα αυτή στις επιχειρήσεις και στους πολίτες".

Το ένα ζήτημα είναι αν θα πεισθούν οι Τράπεζες ν' αξιοποιήσουν τον λεγόμενο πυλώνα ρευστότητας, δηλαδή τα 15 από τα 28 δις € του πακέτου στήριξης το οποίο αφορά κρατικές εγγυήσεις διατραπεζικού δανεισμού προκειμένου να ενισχυθεί η ρευστότητα. Η πτώση του επιτοκίου της ΕΚΤ σε 2% διαμορφώνει καλύτερες προοπτικές αξιοποίησης του μέτρου για λόγους που εξηγήσαμε σε προηγούμενα post. Πάντως οι τράπεζες θα πιέσουν πολύ ώστε να μην αναγκαστούν να προσφύγουν σε διατραπεζικό δανεισμό ακόμη και με το σημερινό επιτόκιο της ΕΚΤ, και θα προτιμήσουν να λύσουν τα προβλήματά τους αρμέγοντας αφενός το κράτος και αφετέρου τους πελάτες τους. Πάντως, το σημείο που ήταν εξαρχής προβληματικό στο πακέτο στήριξης των 28 δις € δεν είναι άλλο από το γεγονός ότι η παροχή του ευνοϊκού για τις τράπεζες πακέτου των 13 δις € (οι δύο πυλώνες) δεν συνδέθηκε όσο έπρεπε με την ενεργοποίηση του τρίτου πυλώνα των 15 δις € που αφορά τη ρευστότητα. Υπό την έννοια αυτή δεν έχουν άδικο όσοι χαρακτηρίζουν το πακέτο των 28 δις € σαν πακέτο στήριξης των τραπεζών κι όχι σαν πακέτο στήριξης της οικονομίας. Άλλωστε στη σημερινή συνάντηση με τον Υπουργό οι τραπεζίτες μπήκαν "δυνατά" ζητώντας ανερυθρίαστα ανακατανομή του πακέτου των 28 δις € με μείωση του πυλώνα ρευστότητας των 15 δις € και μεταφορά κονδυλίων στους άλλους πυλώνες που ενισχύουν άμεσα τις ίδιες τις τράπεζες!

Πέραν των επικοινωνιακών λεονταρισμών από κυβερνητικής πλευράς, γεγονός είναι ότι οι τράπεζες αυτή τη στιγμή έχουν ως προτεραιότητα την κερδοφορία τους και τη διασφάλιση των δικών τους επιπέδων ρευστότητας. Γι' αυτό και τώρα άρχισαν να μειώνουν τα επιτόκια προθεσμιακών καταθέσεων (έξοδα) χωρίς να μειώνουν τα επιτόκια χορηγήσεων (έσοδα). Παράλληλα, μειώνουν δραματικά την έγκριση νέων δανείων προκειμένου να προτατεύσουν τη ρευστότητά τους.

Τέλος, χαρακτηριστικό του ανελέητου, ανάλγητου και παρασιτικού τρόπου με τον οποίο διαπραγματεύονται οι τράπεζες, είναι ότι στη χθεσινή συνάντηση με τον Υπουργό Παπαθανασίου ζήτησαν (και μάλλον θα πετύχουν) το εξής: προκειμένου να ενεργοποιήσουν το δανειοδοτικό πρόγραμμα του ΤΕΜΠΜΕ, ζήτησαν ν' αυξηθεί το επιτοκιακό περιθώριο κέρδους τους από 2,1% σε 2,5% πάνω από το euribor 6μήνου. Με απλά λόγια αυτό σημαίνει ότι επειδή το επιτόκιο αυτό επιδοτείται 100% από το κράτος, οι έλληνες φορολογούμενοι θα κληθούν να πληρώσουν την αυξημένη κερδοφορία των τραπεζών για τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα στήριξης των μικρών επιχειρήσεων. Προφανώς βέβαια ο πρωταρχικός στόχος των τραπεζών με την αύξηση αυτή είναι να ισοφαρίσουν ή και να υπερσκελίσουν προέλθουν από τη μείωση της ανταγωνιστικότητας των δανείων που προσφέρουν οι ίδιες οι τράπεζες προς τις επιχειρήσεις με επιτόκιο περίπου 7%.

Το σίγουρο είναι ότι οι τραπεζίτες θα συνεχίσουν να ελίσσονται μετατοπίζοντας συνεχώς τα γκολπόστ, και υπό την έννοια αυτή θα δούμε πολλούς ακόμη γύρους διαπραγματεύσεων με την πολιτική εξουσία... άσε που από χθές η ΕΤΕ ανήκει στους 150 δυνατούς του πλανήτη αφού συγκαταλέγεται πλέον στο Global Dow - Top 150. Ισχυρές τράπεζες, ανίσχυρη οικονομία, ακόμη πιο ανίσχυρη ... πολιτική εξουσία.

Δύο κείμενα προβληματισμού από παραπλέοντα λαμνοκόπο ...

Με χαρά φιλοξενούμε εδώ δύο κείμενα του φίλου Νίκου Ζαρταμόπουλου. Το πρώτο καταγράφει, με τρόπο επιστολογραφικό, τους στοχασμούς του για τη στάση του Ισραήλ απέναντι στον Παλαιστινιακό λαό και το δίκαιο, αλλά και χρονίζον από τον περασμένο αιώνα, αίτημα του λαού αυτού για πατρίδα και κράτος.
Το δεύτερο κείμενο αναφέρεται στα καθ' ημάς. Τοποθετείται απέναντι στην παρέμβαση των Δοξιάδη-Θεοδωρόπουλου-Μάρκαρη και η οποία αφορούσε στη διακοπή θεατρικών παραστάσεων ως ένδειξη διαμαρτυρίας κατά τη διάρκεια των κινητοποιήσεων του Δεκεμβρίου. Το βήμα λοιπόν στο φίλο Νίκο ...

Για να ανοίξετε τη σελίδα πατήστε το τελευταίο κουμπί δεξιά στο μενού του Scribd.

NIKOSZ 1b

Publish at Scribd or explore others: Other Creative Writing ναζιονισμός ισραήλ

NIKOSZ 2

Publish at Scribd or explore others: Creative Writing israel palestine

Είναι οριστικό: πριν λίγο η ΕΚΤ μείωσε το επιτόκιο στο 2%

Η ΕΚΤ ανακοίνωσε πριν λίγο αυτό που είχαμε πει και σε προηγούμενα post: μειώνει το παρεμβατικό επιτόκιο από 2,5% σε 2%. Το επιτόκιο αυτό είναι το χαμηλότερο στη 10ετή ιστορία της ΕΚΤ. Η σημερινή μείωση είναι η τέταρτη σε σειρά από το Σεπτέμβριο όταν το επιτόκιο ήταν 4,25%.
Δεδομένου ότι τα ιαπωνικά και τα αμερικανικά επιτόκια ήδη κινούνται σε σχεδόν μηδενικά επίπεδα, μένει να δούμε την επόμενη μείωση από πλευράς ΕΚΤ.
Ιδού λοιπον που ο μονεταρισμός εξαντλεί τα παρεμβατικά του εργαλεία!

Καλά αυτός τώρα το κατάλαβε;

Σε σημερινή του συνέντευξη στον Guardian, και πέντε μόλις μέρες πριν την αναχώρηση του Μπους από το Λευκό Οίκο, ο Βρετανός Υπουργός Εξωτερικών David Miliband, παραδέχεται ότι όλη η πολεμοχαρής παλάβρα του "War on Terror" ήταν λάθος! Ξυπνητούρια κε Miliband! Ακούμε να τρίζουν τα κόκκαλα του μακαρίτη του Harold Pinter, που όταν σας τάλεγε τον χλευάζατε εν χορώ εσύ κι όλη η Μπλαιροπαρέα.

Ακούστε εδώ τι είπε o Miliband και διαβάστε εδώ το σχετικό άρθρο στον Guardian.

Περί κρατικού δανεισμού συνέχεια ...

Περιχαρής φαίνεται να είναι η κυβέρνηση αφού βρήκε αγοραστές για τα έντοκα γραμμάτια που δημοπράτησε προχθές Τρίτη. Ωστόσο αυτό που δεν αναφέρθηκε στα περισσότερα ρεπορτάζ είναι ότι το 70% της εν λόγω έκδοσης εντόκων γραμματίων καλύφθηκε από τράπεζες και θεσμικούς επενδυτές του εξωτερικού. Από τις εγχώριες τράπεζες μόνον η Εθνική, και σε κάποιο βαθμό η Eurobank, έδειξαν ενδιαφέρον. Τη μερίδα του λέοντος στη δημοπρασία απέσπασε η Credit Suisse καταλαμβάνοντας έτσι την πρώτη θέση.

Στη προχθεσινή δημοπρασία το Δημόσιο άντλησε τελικά 2,5 δις € προσφέροντας στους δανειστές του επιτόκιο από 2,40% ως 2,67%. Μια μέρα νωρίτερα η Ιταλία πρόσφερε έντοκα γραμμάτια αξίας 13 δις € με επιτόκιο 1,66% ως 1,84%, η δε Γερμανία 6,1 δις € με επιτόκιο 1,39%.

Το ενδιαφέρον με τα ελληνικά έντοκα γραμμάτια είναι ότι το επιτόκιο τους κινείται πολύ κοντά ή και ψηλότερα από το σημερινό επιτόκιο της ΕΚΤ (2,5%), πράγμα σπάνιο αφού τα κράτη κατά κανόνα δανείζονται με επιτόκιο χαμηλότερο απ' αυτό της κεντρικής τράπεζας. Όμως το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ αναμένεται να μειωθεί εντός των επόμενων ημερών και να πάει στο 2% οπότε αυξάνεται και η διαφορά μεταξύ επιτοκίου ΕΚΤ και επιτοκίου ελληνικών τίτλων. Αυτό συμφέρει τις τράπεζες, ιδιαίτερα τις ξένες, αφού θα χρησιμοποιήσουν τους τίτλους που αγόρασαν από την Ελλάδα ως εγγυήσεις για να δανειστούν από την ΕΚΤ. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι θα δανειστούν από την ΕΚΤ με μηδενικό κόστος ή ίσως και μικρό όφελος, εαν δε δανειστούν αργότερα που πιθανόν το επιτόκιο της ΕΚΤ να έχει πέσει στο 1,5% ή 1% το όφελός τους θα είναι σίγουρο και σημαντικό λόγω της διαφοράς ανάμεσα στο επιτόκιο με το οποίο δανείζουν το ελληνικό Κράτος και στο επιτόκιο με το οποίο δανείζονται από την ΕΚΤ.

Άρα το 70% των 2,5 δις €, δηλαδή 1,75 δις €, θα διευκολύνουν την κερδοφορία ξένων τραπεζών. Όσο για τη ρευστότητα θα ήταν μάλλον βλακώδες για οιονδήποτε εχέφρονα πολίτη να πιστεύει ότι η Barclays ή η Societe Generale θα φέρει στην Ελλάδα τα κεφάλαια που θα δανειστεί από την ΕΚΤ για ν' αυξήσει τη ρευστότητα της ελληνικής οικονομίας. Άρα το 70% της προχθεσινής έκδοσης ομολόγων θα ενισχύσει τη ρευστότητα άλλων χωρών κι όχι της Ελλάδας. Από την Ελλάδα το μόνο που περιμένουν οι ξένοι τραπεζίτες είναι οι τόκοι τους.

Κι ένα τελευταίο σχόλιο σχετικά με την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας από τον οίκο Standard & Poor's. Επειδή έχουν τεθεί υπό παρακολούθηση και ίσως υποβαθμιστούν και οι Ισπανία, Πορτογαλία, Ιρλανδία (αλήθεια τι απέγινε ο "Κέλτικος Τίγρης";) και Ιταλία αυτό σημαίνει ότι η περιφέρεια της Ευρωζώνης θα δανείζεται με επιτόκια υψηλότερα αυτών που απολαμβάνει η μητρόπολη. Αν συμβεί κι εκεί αυτό που συνέβη προχθές στην Ελλάδα και οι ξένες τράπεζες μαζέψουν τους τίτλους και η ΕΚΤ κρατήσει χαμηλά επιτόκια, τότε μέγα τμήμα της ρευστότητας θα διοχετευθεί προς τις οικονομίες της ευρωπαϊκής μητρόπολης. Εκεί οδηγεί η καλλιεργούμενη φιλολογία περί "αδύναμων κρίκων" της ευρωζώνης. Δηλαδή σε μεταφορά ρευστότητας, δηλαδή κεφαλαίων, από την περιφέρεια στη μητρόπολη.

Γι΄αυτό και μόνο το λόγο, το δημόσιο χρέος πρέπει να εθνικοποιηθεί εδώ και τώρα.

Εν αναμονή λοιπόν της επόμενης δημοπρασίας τίτλων του ελληνικού δημοσίου που θα γίνει εντός Ιανουαρίου. Άλλωστε μέσα στο 2009 οι ευρωπαϊκές οικονομίες θα εκδόσουν τίτλους συνολικής αξίας τουλάχιστον 1 τρις ευρώ! Εδώ είμαστε ..

Από τον Αστακό στο Ισραήλ κι από τη Στυλίδα στο Λίβανο: σε συνέχεια του προγούμενου post ...

Επανέρχομαι στο προηγούμενο post για να παρουσιάσω εν συντομία τα βασικότερα και πιο ενδιαφέροντα στοιχεία που παρέχει το αναρτημένο στο post Ενημερωτικό Δελτίο της 598ης Μονάδας Μεταφορών του Αμερικανικού Στρατού. Σταχυολογούνται λοιπόν τα παρακάτω:

1. Το ιδιωτικό λιμάνι του Αστακού τράβηξε το ενδιαφέρον της Αμερικανικής Στρατιωτικής Διοίκησης του SDDC (Surface Deployment and Distribution Command) στις αρχές του 2007. Το βασικό του πλεονέκτημα σε σχέση με τη Σούδα, όπου και γίνονταν ως τότε οι μεταφορτώσεις πυρομαχικών, ήταν ότι επέτρεπε την εκφόρτωση σε προβλήτα από το μητρικό πλοίο και τη μεταφόρτωση από προβλήτα σε θυγατρικό πλοίο κατά τα πρότυπα των εμπορικών πλοίων μεταφοράς κοντέινερ (ship-to-shore / mother vessel - feeder vessel). Στη Σούδα οι μεταφορτώσεις γίνονταν "δια παραβολής πλοίων σε αγκυροβόλιο" δηλαδή "φουνταριστά με πέσιμο-στη-μπάντα" (skin-to-skin, in-stream). Αυτή η διαδικασία μεταφόρτωσης είναι χρονοβόρα, και άρα κοστοβόρα, ευάλωτη στις καιρικές συνθήκες (μπότζι), και απαιτεί ακρίβεια στο ραντεβού των πλοίων. Ο Αστακός λύνει όλα αυτά τα προβλήματα. Επιπλέον το λιμάνι είναι ιδιωτικό και όπως σπεύδει να επισημάνει το περιοδικό "μακριά από κατοικημένες περιοχές" - και άρα ενοχλητικούς και επίμονους γείτονες.
   
2. Τον Ιούνιο του 2007 άρχισε να σχεδιάζεται μια ασυνήθιστα μεγάλη επιχείρηση μεταφοράς πυρομαχικών προς το Ισραήλ. Θα έπρεπε να μεταφερθούν 690 κοντέινερ πυρομαχικών (!) ενώ ως τότε οι συνήθεις μεταφορές ήταν της τάξης των 10-15 κοντέινερς. Η επιχείρηση σχεδιάστηκε για το Σεπτέμβριο του 2007. Τα 690 κοντέινερ θα μοιράζονταν σε 6 φορτία τα οποία θα μεταφέρονταν με 2 αναχωρήσεις κάθε εβδομάδα από τον Αστακό για το λιμάνι του Ashdod του Ισραήλ. Το πρωτοφανές μέγεθος της παρτίδας προκαλεί προβληματισμούς για το κατά πόσον οι σημερινές επιχειρήσεις στη Γάζα είχαν προσχεδιαστεί από πέρυσι μεριμνόντας και για τον εφοδιασμό του Ισραήλ με τις απαραίτητες ποσότητες πυρομαχικών.
   
3. Οι εργασίες της ομάδας που είχε αναλάβει την προπαρασκευή της επιχείρησης διεκόπησαν για λίγες μέρες τον Αύγουστο του 2007 διότι έπρεπε να μεταβούν στο λιμάνι της Στυλίδας για να διεκπεραιώσουν μια άλλη μεταφορά πυρομαχικών, αυτή τη φορά προς το Λίβανο. Όπερ και εγένετο.
   
4. Λίγο πριν το Σεπτέμβριο του 2007 φάνηκε ότι έλειπαν κάποιες εγκρίσεις από την ελληνική Κυβέρνηση, αλλά η παρεξήγηση διευθετήθηκε στο απίκο με τα κατάλληλα τηλεφωνήματα στα κατάλληλα πρόσωπα. Επίσης υπεβλήθη αίτημα συνδρομής προς την Ελλάδα από την πρεσβεία των ΗΠΑ όπου και σημειώνεται ότι: "Το Ελληνικό Λιμενικό Σώμα πάντα προσφέρει πρώτης τάξεως προστασία στις δυνάμεις μας και τίποτε δεν θ' άλλαζε και σ' αυτήν την περίπτωση".
5. Την 1η Σεπτεμβρίου 2007 κατέπλευσε στον Αστακό από τη βάση του Sunny Point στη Β. Καρολίνα το MV Chapman το οποίο είναι προωθημένο πλοίο εφοδιασμού (prepositioning ship) και ανήκει στην 1η Μοίρα του Military Sealift Command των Αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων. Στον Αστακό το MV Chapman εκφόρτωσε 474 κοντέινερ από το συνολικό φορτίο του, και συνέχισε με το υπόλοιπο φορτίο του για το Ισραήλ. Τα υπόλοιπα κοντέινερ μεταφορτώθηκαν κατά τις επόμενες εβδομάδες και μεταφέρθηκαν κι αυτά στο Ισραήλ όπου εκφορτώνονταν κατά τις νυκτερινές ώρες (μετά τις 22:30).
   
6. Η επιχείρηση ολοκληρώθηκε με "επιτυχία" στις 24 Σεπτεμβρίου 2007. Όπως αναφέρει ο συντάκτης: "Κανένα ατύχημα, κανένας τραυματισμός, και πάνω από 1250 κινήσεις [κοντέινερ] σε τρία λιμάνια δύο χωρών. Επετεύχθη εξοικονόμηση ποσού άνω των 600.000 δολαρίων για την Κυβέρνηση των ΗΠΑ .. Για την Αποστολή της SDDC στην Ελλάδα ήταν απλά ακόμη ένας μήνας" ... και για τους Παλαιστινίους απλά ακόμη μια γενοκτονία εις βάρος τους.
   

Ιδού πώς ο ίδιος ο Αμερικανικός Στρατός διαφημίζει τις λιμενικές "εξυπηρετήσεις" που του προσφέρει το ιδιωτικό λιμάνι στον Αστακό Αιτωλοακαρνανίας

Δείτε το Ενημερωτικό Δελτίο (Οκτώβριος 2007) της 598ης Μονάδας Μεταφορών του Αμερικανικού Στρατού. Ενδιαφέρον παρουσιάζει βέβαια το εξώφυλλο όπου ο Αστακός έχει την τιμητική του με φωτογραφία του πλοίου που εκφορτώνει εκρηκτικά και πυρομαχικά. Όμως το ζουμί είναι στις σελίδες 5 και 6 όπου περιγράφεται με αρκετά αναλυτικό τρόπο η εν γένει χρησιμότητα του λιμανιού αλλά και η σχέση του με τη Βάση της Σούδας. Επίσης επιβεβαιώνεται η χρήση του για μεταφορές εκρηκτικών και πυρομαχικών προς το Ισραηλινό λιμάνι του Ashdod. Όπως με έκσταση αναφωνεί ο συντάκτης του άρθρου: "Το λιμάνι αυτό είναι τέλειο για μεταφόρτωση πυρομαχικών". Νάσου λοιπόν μια ιδιωτική Σούδα.
Ευχαριστώ πολύ το συνοδοιπόρο ιστολόγο Έλλογος-War of WoRds που μου το έστειλε. Τα newsletters της 598ης Μονάδας Μεταφορών του Αμερικανικού Στρατού μπορείτε να τα δείτε πατώντας εδώ.
Για να δείτε σε πλήρη οθόνη το παρακάτω έγγραφο πατήστε το τελευταίο κουμπί δεξιά στο μενού του Scribd.
TTOCT07

Publish at Scribd or explore others: Government

Τα 28 δις ευρώ και ο Οίκος του Χρήματος: Ελληνικό Κράτος και Τραπεζικός Παρασιτισμός

Οι Τράπεζες και η Εκκλησία είναι τα διαχρονικότερα προσδιοριστικά χαρακτηριστικά του ελληνικού κοινωνικοπολιτικού συμπλέγματος εξουσίας. Η πρώτη πράξη της εκάστοτε πολιτικής εξουσίας είναι η δήλωση υποταγής, συμβολικής και υλικής, στις επιθυμίες και τα προστάγματα των ιδιαίτερων συμφερόντων των δύο αυτών ομάδων. Όπως ο θρησκευτικός όρκος της κυβέρνησης σύντομα συνοδεύεται από τις σχετικές επισκέψεις "εκκλησιαστικών αντιπροσωπειών" στα υπουργικά κτήρια, έτσι και οι προεκλογικές επισκέψεις πολιτικών στα γραφεία των τραπεζιτών ανταποδίδονται με ακρίβεια ελβετικού ρολογιού από τους τελευταίους άμα τη αναλήψει κυβερνητικών καθηκόντων από τους πρώτους.
Περί τραπεζών όμως ο λόγος. Στις μέρες μας λοιπόν, που είναι μέρες βαθιάς οικονομικής αλλά και κοινωνικο-πολιτικής κρίσης, συμβαίνει κάτι που είναι πράγματι σκανδαλώδες. Ξεκινάμε από τα απλά. Ενώ το ελληνικό Δημόσιο έχει ήδη ξεκινήσει την εκταμίευση του πακέτου ενίσχυσης των 28 δις €, οι τράπεζες κλείνουν τη στρόφιγγα των χορηγήσεων δανείων προς τους καταναλωτές. Χαρακτηριστικό είναι ότι το Νοέμβριο 2008 οι τράπεζες χορήγησαν στεγαστικά δάνεια συνολικού ύψους 269 εκατ. € ενώ το Νοέμβριο 2007 οι εκταμιεύσεις για στεγαστικά δάνεια ήταν 1,2 δις € (μείωση δηλαδή των χορηγούμενων δανείων κατά 78%!). Το ίδιο ισχύει για τη συνολική πιστωτική επέκταση η οποία το εντεκάμηνο Ιανουάριος-Νοέμβριος 2008 συρρικνώθηκε σε 7 δις € από 12,5 δις € το 2007. Με απλά λόγια, ενώ η στρόφιγγα από το φορολογούμενο προς τις τράπεζες άνοιξε, η στρόφιγγα από τις τράπεζες προς το φορολογούμενο έκλεισε. Ο άμεσος ή έμμεσος χειριστής και των δύο αυτών στροφιγγών, ο διανάκτης όπως λέγαμε στο Ναυτικό, είναι το Κράτος. Όμως το Κράτος εμφανίζεται ιδιαίτερα πρόθυμο ν' ανοίξει την πρώτη στρόφιγγα, αλλά για τη δεύτερη και σημαντικότερη στρόφιγγα κάνει τον Πόντιο Πιλάτο αρκούμενο σε παραινέσεις προς ναυτιλομένους. Συμπέρασμα: τα οικονομικά των τραπεζών προέχουν των δημοσίων οικονομικών.

Σα να μην έφτανε αυτό το ελληνικό Δημόσιο αύριο θα "βγει" στην αγορά για να πουλήσει έντοκα γραμμάτια (ν' αγοράσει δηλαδή χρέος) 2-3 δις € προκειμένου να καλύψει τις άμεσες ταμειακές του ανάγκες. Απ' αυτά τα 900 εκατ. € θα τα δανειστεί για 13 εβδομάδες, ενώ τα υπόλοιπα για 26 και 52 εβδομάδες! Μεροδούλι, μεροφάι δηλαδή.

Επίσης σκανδαλώδες είναι το εξής, το οποίο δείχνει ότι το τραπεζικό καρτέλ εκμεταλλεύεται πλήρως τη συγκυρία της οικονομικής κρίσης για να διασφαλίσει και να ενισχύσει μελλοντικά τη θέση του στο σύστημα του χρήματος. Προσφέρει στους καταθέτες προγράμματα προθεσμιακών καταθέσεων με επιτόκιο 6% και 7%! Κι αυτό τη στιγμή που το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ είναι 2,5% και είναι βέβαιο ότι θα πέσει σύντομα στο 2% και αργότερα ίσως και στο 1%. Λέτε αίφνης να αποφάσισαν ν' αυτοκτονήσουν οι τραπεζίτες μας; Προφανώς όχι. Ενμέρει το αυξημενό αυτό κόστος καλύπτεται από τα πολύ υψηλά επιτόκια που χρεώνουν οι τράπεζες σε στεγαστικά δάνεια, καταναλωτικά δάνεια και πιστωτικές κάρτες. Χαρακτηριστικό είναι ότι σήμερα που το επιτόκιο της ΕΚΤ είναι μόλις 2,5% τα δάνεια των ελληνικών τραπεζών είναι ακριβότερα κατά 2 με 3 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με πριν ένα χρόνο που το επιτόκιο βάσης της ΕΚΤ ήταν διπλάσιο κινούμενο στο 4%-5% !!

Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Υποψιάζομαι ότι το τραπεζικό διευθυντήριο έχει πια "κλειδώσει" για τα καλά στο στόχαστρό του ότι χρήμα έχει απομείνει στο χρηματιστήριο το οποίο σαν άδουσες Σειρήνες οι τράπεζες προσπαθούν να γητεύσουν με παράλογες, εντελώς εκτός οικονομικού κλίματος προσφορές τόσο υψηλών καταθετικών επιτοκίων. Αν γίνει και αυτό τότε το τραπεζικό καρτέλ θα είναι πλήρης κυρίαρχος του χρηματικού παιχνιδιού. Αν όμως η φάση αυτή της στρατηγικής των τραπεζών στεφθεί με επιτυχία το επόμενο βήμα είναι να γίνουν και οι μεγάλες συγχωνεύσεις και εξαγορές, οπότε και το τραπεζικό καρτέλ θα μετεξελιχθεί πλέον σε καθαρόαιμο ολιγοπώλιο.

Επίσης, το άμεσο πρόβλημα του κράτους είναι ότι τα προσφερόμενα καταθετικά επιτόκια των τραπεζών λειτουργούν εντελώς ανταγωνιστικά προς τα έντοκα γραμμάτια που οσονούπω θα προσφέρει το Ελληνικό Δημόσιο. Διότι πως το Δημόσιο θα καταφέρει να πουλήσει έντοκα γραμμάτια τρίμηνης ή πεντάμηνης διάρκειας με τόκο 3,5% όταν οι τράπεζες δίνουν στους προθεσμιακούς καταθέτες 6% και 7%; Άλλως ειπείν, τα καταθετικά επιτόκια διαγκωνίζουν τη δανειοληπτική ικανότητα του κράτους το οποίο για να ζητήσει επιτυχώς χρήμα από τα νοικοκυριά θα πρέπει να προσφέρει το ίδιο παραλόγως υψηλά επιτόκια με τις τράπεζες. Τα οποία φυσικά θα κληθούν αργότερα να πληρώσουν οι φορολογούμενοι υπό τη μορφή τοκοχρεωλυσίων του προϋπολογισμού: κορώνα χάνεις, γράμματα κερδίζω!

Πάντως εύστοχο ήταν το σχόλιο του Μπάμπη Παπαδημητρίου στην "Καθημερινή της Κυριακής" ο οποίος βλέποντας τις δυσκολίες που έχει το κράτος για να βρει δανειστές στην παρούσα συγκυρία εκτιμά ότι: "Η παρουσία του κ. Σουφλιά μπορεί να είναι ευεργετική μόνον επειδή θα μεσολαβήσει ώστε οι μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες, από τα χέρια των οποίων περνούν όλες οι επενδύσεις, θα δεχθούν να αναθεωρήσουν τα ταμειακά τους προγράμματα μεταφέροντας μέρος των κερδών τους σε τίτλους του ελληνικού Δημοσίου". Να συμπληρώσω όμως εδώ τον δόκιμο προβληματισμό του Μπάμπη Παπαδημητρίου θέτοντας το εξής εύλογο ερώτημα: αν το κατασκευαστικό καρτέλ τείνει χείρα βοηθείας και αγοράσει τους καταρρακωμένους τίτλους του ελληνικού Δημοσίου, αυτό είναι κάτι που οι κατασκευαστές θα το κάνουν αφιλοκερδώς λόγω υψηλού εθνικού φρονήματος; Διότι μην μου πείτε ότι οι κατασκευαστές θα περιορίσουν τις αξιώσεις τους στον ταπεινό τόκο που αποδίδει ένα έντοκο γραμμάτιο...

Να κάνω κι εγώ μια πρόβλεψη με τη σειρά μου; Η πρόβλεψη λοιπόν που ρισκάρω έχει ως εξής: τα 28 δις € του πακέτου του πάλαι ισχυρού Αλογοσκούφη για την ενίσχυση των τραπεζών σπάει σε τρία επιμέρους μέρη. Έχουμε και λέμε: α) 5 δις € που θα πάρουν οι τράπεζες υπό τη μορφή κρατικών ομολόγων δίνοντας στο ελληνικό Δημόσιο προνομιούχες μετοχές τους, β) 8 δις € υπό τη μορφή ειδικών κρατικών ομολόγων για την άντληση ρευστού από την ΕΚΤ, και γ) 15 δις € υπό τη μορφή εγγυημένων από το ελληνικό Δημόσιο ομολόγων που θα εκδόσουν οι τράπεζες προκειμένου να δανειστούν ρευστό στη διατραπεζική αγορά . Εκτιμώ ότι από τα τρία αυτά μέτρα, οι τράπεζες δεν πρόκειται ν' αξιοποιήσουν το τελευταίο μέτρο που είναι όχι μόνο το ουσιαστικότερο αλλά και το ορθολογικότερο δεδομένου ότι αντιμετωπίζει την "παγίδα ρευστότητας" για την οποία μιλήσαμε σε προηγούμενο post. Και διατί άλλωστε να το αξιοποιήσουν οι τράπεζες; Ας είναι καλά το ελληνικό Δημόσιο, οι έλληνες φορολογούμενοι, οι έλληνες καταθέτες, οι έλληνες καταναλωτές - απ' αυτούς θα τα πάρουν οι τράπεζες, και θα τους βάλουν να πληρώσουν κι από πάνω! Και να φανταστείτε ότι κάποτε ο Σημίτης τους έλεγε και "εθνικούς πρωταθλητές" ... (στον παρασιτισμό;).

Όμως ας μην ξεχνάμε ότι στη χώρα αυτή δεν φτιάχτηκαν οι τράπεζες στο πλαίσιο τους κράτους, αλλά το κράτος στο πλαίσιο των τραπεζών.

Και για να μην ξεχνάμε τους παλιότερους να θυμηθούμε κάτι από "Το Μεγάλο μας Τσίρκο" του Καμπανέλλη :

Στολίστηκαν οι ξένοι τραπεζίτες,
ξυρίστηκαν οι Έλληνες μεσίτες.
Εφτά ο τόκος πέντε το φτιασίδι,
σαράντα με το λάδι και το ξύδι

(Βέβαια οι τραπεζίτες δεν είναι πια ξένοι όπως ήταν τον καιρό των βασιλιάδων που "στο παλάτι μέσα οι παλατιανοί πρόσμεναν κάτι νέο να φανεί" αλλά αυτό δεν έχει και πολλή σημασία. Ορθόν;).