Ίσως να είναι αλήθεια ότι κάθε παρεμβατική πολιτική έχει και τη δική της γεροντική ασθένεια. Αν δεχτούμε ότι κατά τη γήρανσή της, στη δεκαετία του 1970, η Κεϋνσιανή παρέμβαση εκδήλωσε την ασθένεια του στασιμοπληθωρισμού (stagflation, λεκτικό σύμμικτο του stagnation και του inflation), τότε ποια θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η αντίστοιχη ασθένεια που ο (ευρωπαϊκός) μονεταρισμός φαίνεται να εκδηλώνει στα γεράματά του;
Νομίζω πως ένα βασικό σύμπτωμα αυτής της ασθένειας δεν είναι άλλο από αυτό που βλέπουμε να συμβαίνει εδώ και λίγο καιρό στα διεθνή επιτόκια του κρατικού δανεισμού. Ας σηκώσουμε λοιπόν για λίγο το κεφάλι πάνω από τη φουρτουνιασμένη θάλασσα που μας έχει ζώσει κι ας προσπαθήσουμε να δούμε κατά που κείται η στεριά. Τι το πολύ παράξενο συμβαίνει αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη; Είναι μάλλον απλό. Καταρχήν βρισκόμαστε σε μία περίοδο που το βασικό παρεμβατικό επιτόκιο της ΕΚΤ κινείται πολύ χαμηλά για τα δεδομένα της Ευρωζώνης, ενώ ΗΠΑ και Ιαπωνία έχουν ήδη προσεγγίσει μηδενικά επιτόκια. Από την άλλη πλευρά, η κατάσταση αυτή δεν αποτελεί στιγμιαίο και παροδικό λόξυγγα των διεθνών χρηματικών κινήσεων, αλλά κατά πάσα πιθανότητα θα είναι κάτι παρατεταμένο και σίγουρα θα διαρκέσει για όλο το 2009, ίσως και το πρώτο μισό του 2010. Για το μετά βλέπουμε, μιας και προβλέψεις πέραν του 18μήνου στο επικρατούν κλίμα δεν είναι δυνατόν να γίνουν. Επιπλέον αυτών, ο πληθωρισμός είναι βέβαιο ότι δεν αποτελεί κίνδυνο - τουναντίον μάλιστα, ο "κίνδυνος" στην τρέχουσα συγκυρία είναι ο αποπληθωρισμός.
Παρόλα ταύτα όμως τα spread φουσκώνουν, το κόστος του κρατικού δανεισμού για πολλές χώρες ανεβαίνει , και μαζί του συμπαρασύρει και τον ιδιωτικό δανεισμό των νοικοκυριών. Πώς είναι δηλαδή δυνατόν με το παρεμβατικό επιτόκιο της ΕΚΤ στο 2% ένα κράτος να δανείζεται με 4% ή 5%; Αυτά θα έπρεπε να είναι επιτόκια στεγαστικών δανείων των νοικοκυριών, κι όχι επιτόκια κρατικού δανεισμού! Όσο παράξενο κι αν ακούγεται, εντούτοις συμβαίνει. Σουρρεαλιστική δεν είναι πλέον η αναπαράσταση της πραγματικότητας, αλλά η ίδια η πραγματικότητα.
Μήπως λοιπόν αυτή η ανωμαλία, αυτή η διαστροφή στην οποία επιδίδεται το μονεταριστικά δομημένο σύστημα διαχείρισης της χρηματικής οικονομίας, αποτελεί σύμπτωμα που μαρτυρά και την ασθένεια που θα γονατίσει το μονεταρισμό στα γεράματά του; Στο γηρασμένο Κεϋνσιανισμό χάλασε η παλάντζα ανεργίας-πληθωρισμού. Όμως εδώ, στην ευρωπαϊκή εκδοχή του μονεταρισμού, αρχίζει και χαλάει η παλάντζα επιτόκια-ζήτηση. Συνέπεια αυτού είναι ότι το υψηλό κόστος του κρατικού δανεισμού συμπαρασύρει και τον ιδιωτικό, με αποτέλεσμα η μείωση των επιτοκίων να μην μπορεί να επιδράσει αυξητικά στη ζήτηση κι έτσι να περνάμε σε ύφεση, στασιμότητα, και οσονούπω σε αποπληθωρισμό αναντάμ παπαντάμ.
Όπως τότε προέκυψε ο νεολογισμός "στασιμοπληθωρισμός" έτσι και τώρα θα πρέπει, φοβούμαι, να επινοήσουμε ένα νέο όρο για τη λεκτική σήμανση αυτού του φαινομένου που συνδέεται άμεσα με τα παραπληγικά επιτόκια ενός ύστερου και λιμνάζοντος ευρωπαϊκού μονεταρισμού. Πώς σας ακούγεται το "στασιμοδανεισμός", το "deflagnation", ή ακόμη και το "στασιμοκοπία" κατά το .. "stagruptcy"; Εφιαλτικό ..
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου