26 Ιαν 2009

Δείγματα πολιτικής γραφής από τον Ομπάμα: Λόμπυ και Δημοσιότητα


Ο Λευκός Οίκος διαθέτει πλέον μια ανανεωμένη ιστοσελίδα αλλά και ... μπλογκ - όπως άλλωστε επιτάσσει και το πνεύμα των νέων καιρών. Καλωσορίζουμε λοιπόν τον Λευκό Οίκο στη μπλογκόσφαιρα και του ευχόμαστε πολλά και καλά posts!

Δεν θα ασχοληθούμε με τα πιο γνωστά πρώτα μέτρα που πήρε ο Ομπάμα μέσα στα δύο πρώτα 24ωρα (!) της θητείας του, ήτοι (α) το κλείσιμο του κολαστηρίου στο Γκουαντανάμο, (β) τη σύσταση ειδικής ομάδας που θα επανεξετάσει το πολιτικό και θεσμικό πλαίσιο για τους κρατούμενους και (γ) τη λήψη μέτρων για τη διασφάλιση της νομιμότητας στις στρατιωτικές ανακρίσεις. Και τα τρία αυτά μέτρα πάρθηκαν την Πέμπτη 22/01. Τα μέτρα αυτά είναι λίγο-πολύ γνωστά και σε σημαντικό βαθμό αφορούν τη νέα εικόνα των ΗΠΑ που ο 44ος Πρόεδρος θέλει να εκπέμψει προς τον έξω κόσμο.

Εκτός όμως των τριών αυτών Προεδρικών Διαταγμάτων (Executive Orders), ο Ομπάμα την επόμενη κιόλας μέρα (Τετάρτη 21/01) από την ανάληψη των καθηκόντων του υπέγραψε δύο άλλα Προεδρικά Διατάγματα που αν και αφορούν το εσωτερικό πλαίσιο άσκησης πολιτικής ωστόσο έχουν αρκετή σημασία και δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο ο Ομπάμα σκέφτεται να οργανώσει το πολιτικό παίγνιο.

Το πρώτο Διάταγμα αφορά την πρόσβαση στα Προεδρικά Αρχεία την οποία ο Ομπάμα αποκαθιστά μετά το σιωπητήριο και τη μυστικότητα που είχε επιβάλει ο Μπους. Χαρακτηριστικό είναι το τελευταίο άρθρο του Διατάγματος: "Executive Order 13233 of November 1, 2001, is revoked." Ιδιαίτερη σημασία έχει ο τρόπος που το νέο Διάταγμα ρυθμίζει το "Προεδρικό Προνόμιο" (Executive Privilege), βάσει του οποίου ένας Πρόεδρος μπορεί να εμποδίσει την δημοσίευση στοιχείων των προεδρικών αρχείων. Ας σημειωθεί ότι "Προεδρικό Προνόμιο" άρνησης αποκάλυψης στοιχείων από το αρχείο έχουν και οι πρώην Πρόεδροι. Αυτό τώρα περιορίζεται. Λέτε ο Ομπάμα να ετοιμάζει αποκαλύψεις για τον Μπους;

Το δεύτερο Διάταγμα είναι, τουλάχιστον στο χαρτί, πολύ πιο ρηξικέλευθο καθώς επιχειρεί τομές στη σχέση της εκτελεστικής εξουσίας με τα λόμπυ θέτοντας φραγμούς και εμπόδια στην αμφίδρομη κυκλοφορία προσωπικού μεταξύ κυβερνητικών θέσεων και θέσεων σε επιχειρήσεις που ασκούν λόμπυ στην Κυβέρνηση. Πρόκειται για το φαινόμενο της "περιστρεφόμενης θύρας" (revolving door) το οποίο παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση πολιτικής, κυρίως μέσω της όσμωσης μεταξύ του κυβερνητικού τομέα και των επιχειρήσεων, δηλαδή των ρυθμιστών και των ρυθμιζόμενων, αλλά βέβαια και των σχετικών "επιβραβεύσεων" που προκύπτουν στη βάση αυτής της αμφίδρομης κυκλοφορίας προσωπικού (π.χ. το μέλος μιας Ρυθμιστικής Αρχής εξασφαλίζει ρυθμίσεις ευνοϊκές για έναν κλάδο επιχειρήσεων και στη συνέχεια αποχωρεί από την Αρχή αναλαμβάνοντας ένα καλοπληρωμένο πόστο σε μια από τις επιχειρήσεις του κλάδου - ή τούμπαλιν).

Το νέο Διάταγμα του Ομπάμα προσπαθεί να περιορίσει τη δύναμη και την επιρροή των λόμπυ στην Ουάσιγκτον, αυτού που μετωνυμικά ονομάζεται δύναμη της K Street από το όνομα κεντρικού δρόμου στην Ουάσιγκτον όπου και στεγάζονται πολλά απ' αυτά τα λόμπυ και πολλές οργανωμένες ομάδες συμφερόντων.

Βάσει του Διατάγματος δεν μπορεί κάποιος να αποκτήσει δημόσια θέση ή αξίωμα αν για τα δύο προηγούμενα χρόνια έχει εργασθεί για λόμπυ σχετικό με το αντικείμενο της θέσης. Έτσι αν για παράδειγμα κάποιος εργαζόταν για το λόμπυ των φαρμακοβιομηχανιών δεν μπορεί ν' αναλάβει θέση στον FDA, τον αντίστοιχο Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων. Επιπλέον, αλλά εξίσου σημαντικό, είναι ότι απαγορεύει σε όσους κατέχουν θέσεις σε δημόσιες υπηρεσίες και οργανισμούς να μεταπηδήσουν σε συναφές λόμπυ για όλη τη διάρκεια της θητείας του νέου Προέδρου. Άρα κάποιος που εργάζεται στην αντίστοιχη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας δεν μπορεί μετά να πάει δουλέψει για τον αντίστοιχο "Μυτιληναίο" για όσο διάστημα ο Ομπάμα είναι Πρόεδρος. Ο πήχυς λοιπόν, στα χαρτιά τουλάχιστον, ανεβαίνει και η "περιστρεφόμενη θύρα" μετατρέπεται σε .. "πύλη επιβίβασης" αεροδρομίου.

Ας σημειωθεί ότι τα Προεδρικά Διατάγματα αφορούν μόνο τον εκτελεστικό κλάδο κι όχι το Νομοθετικό Σώμα. Ωστόσο, προσδιορίζει τον τόνο και δεν θεωρείται απίθανο το Κογκρέσο να προχωρήσει στη λήψη ανάλογων μέτρων για θέματα αρμοδιότητάς του. Πολλά όμως θα εξαρτηθούν από την εφαρμογή στην πράξη: ήδη έχει γίνει το πρώτο σούσουρο μετά την επιλογή του William Lynn για το αξίωμα του Αναπληρωτή Υπουργού Άμυνας, ο οποίος όμως πριν δούλευε για την Raytheon μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες παραγωγής οπλικών και ηλεκτρονικών συστημάτων της οποίας το αμερικανικό Υπουργείο Άμυνας είναι ο μεγαλύτερος πελάτης ... Ίδωμεν!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου